ΜΙΑ ΜΕΓΑΛΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΗΣ Ε.Δ.Μ ΓΙΑ BLOGGER ΚΙ ΕΡΑΣΤΕΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑΣ:
ΣΥΝΑΡΠΑΣΤΙΚΑ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑΣ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΙΑΣ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ – ΣΚΟΡΠΙΑ ΜΕΝ … ΑΛΛΑ ΧΡΗΣΤΙΚΟΤΑΤΑ ΔΕ….
ΜΕ ΤΗΝ ΕΠΟΠΤΕΙΑ ΤΟΥ ΑΠ.ΒΡΑΧΙΟΛΙΔΗ
ΣΗΜΕΙΩΣΤΕ... αυτά που βλέπετε εδώ είναι φωτογραφημένα απο τα βιβλία των ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑΣ ΜΕ e-mail της Ε.Δ.Μελετών ...Είναι γραμμένα σε παλαιές εκδόσεις word & page maker
.. Πρόκειται για πονεμένη τεχνική ιστορία, που ωστόσο θα ρυθμίσουμε.
.. Πρόκειται για πονεμένη τεχνική ιστορία, που ωστόσο θα ρυθμίσουμε.Απλά θέλουμε λίγο χρόνο. Ο πειρασμός να σας δώσουμε δωρεάν θεμελιώδεις γνώσεις για τη δημοσιογραφία εν τη πράξει- αυτό ακριβώς διδάσκει η ΕΤΑΙΡΙΑ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ...- ήταν μέγας. Δεν έχει σημασία- διαβάζονται πάντως άνετα... Εξ΄άλλου, μόνο για σήμερα είναι φωτογραφημένα ...τα ΜΑΘΗΜΑΤΑ... Αύριο μια και θα συνεχίσουμε τη ΠΡΟΣΦΟΡΑ όλα θα είναι νορμάλ...Ευχόμαστε ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ ... Η δημοσιογραφία ίσως είναι η πιο γοητευτική περιπέτεια στο βίο των ανθρώπων...Περιπέτεια αναρίθμητων πτυχών και συγκινήσεων ... Ο δε ρεπόρτερ... ο ασύγκριτος πρίγκηπας , αν και συχνά με τρύπια παπούτσια... Και να πάρει η ευχή... αυτό το blogger, αν και λειτουργικό, δεν βοηθάει και πολύ... Να -για παράδειγμα..θέλουμε να μεγαλώσουμε -στη φυσιολογική διάστασή τους τα κείμενα... μα...δεν έχει δυνατότητες...Δεν πειράζει για σήμερα μόνο θα φάμε τον λαπά!..την κονσέρβα
ΔΕΙΤΕ ΠΙΟ ΚΑΤΩ ... ΤΟΥΣ ΠΡΩΤΟΥΣ ΡΕΠΟΡΤΕΡ ΤΗΣ ΑΝΡΩΠΙΝΗΣ ΠΟΡΕΊΑΣ
Κι όμως έτσι είναι Ο ΟΜΗΡΟΣ, Ο ..ΜΕΓΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ, Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΑΥΛΟΣ... είναι ιστορικά οι κορυφαίοι-πρωτοπόροι του ρεπορτάζ...
ΑΠΟΛΑΥΣΤΕ ΤΟΝ ΓΡΑΦΙΚΟ ΠΑΓΚΑΛΟ!
O ΠΑΓΚΑΛΟΣ ΜΕ ΤΟ ΧΑΣΑΠΙΚΟ ΤΟΥ ( κρεοπωλείο του) … ΕΝ ΔΟΞΕΙ …ΔΡΟΣΙΖΟΜΕΝΟΣ… Φωτοστιγμιότυπα από φωτορεπόρτερ σημαντικούς που γράφουν ισότιμη, ισάξια και συχνάκις πιο αποτελεσματική δημοσιογραφική ιστορία!
Στα ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑΣ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΦΩΤΟΡΕΠΟΡΤΕΡ αναδεικνύεται ως πρωταγωνιστικός… Και βέβαια θα το… τονίσουμε κι εδώ…
Στιγμιότυπα-όπως τα άνω- που τα χαίρεσαι… το δίχως άλλο… Το κλικ και το μάτι του άγρυπνου φωτορεπόρτερ τα σφραγίζει δια παντός στη δημοσιογραφική πορεία! Ιδού η μαγεία! Μια καλή φωτογραφία συχνά ανατρέπει και το ρουν της ιστορίας … Να ένα παραδειγματάκι… Στα χρόνια της ανακατοσούρας του 114, ο Βασίλης Καραμανώλης, άξιος φωτορεπόρτερ της ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ της Ελενίτσας Βλάχου, ..συνέλαβε με τον φακό του τον Αστυνομικό διευθυντή Αθηνών να χειροκροτεί τους διαδηλωτές-κομμουνιστάδες του κερατά- . Την επομένη τον παραίτησαν! ΤΟΝ ΚΑΘΗΡΕΣΑΝ ΑΥΤΟΣΤΙΓΜΗΣ!
Το φωτορεπορτάζ δεν είναι ένα κλικ στη μηχανή που κουβαλάμε… Είναι πάρα πολλά .. Οξύνοια, αίσθηση, και διαίσθηση, όσφρηση, καρτέρι, φαντασία...υπομονή… Και μετά ακολουθεί το scoop…
Δυστυχώς στην Ελλάδα μέχρι το πρόσφατο νωπό παρελθόν, οι φωτορεπόρτερς, αν και είχαν οξύνοια, και όσφρηση, και δημοσιογραφικό τσαγανό, δεν διέθεταν -τότε ατυχώς- την απαιτούμενη μόρφωση, ώστε να αξιοποιούν τα φωτογραφικά τους δημιουργήματα… ΄Ετσι οι επίσης αμαθείς δημοσιογράφοι-κολοβοί σε πολλά,- τους θεωρούσαν ως παρακατιανούς και φυσικά ως μη δημοσιογράφους… την ώρα που οι φωτορεπόρτερ έδιναν ρέστα δημοσιογραφικής ευστοχίας!…
Τέλος πάντων… Σήμερα οι ΄Ελληνες φωτορεπόρτερ είναι καλλιεργημένοι, ξέρουν να γράφουν δημοσιογραφικά… αλλά επειδή το πάθος τους είναι το κλικ…της μηχανής τους, ρίχνουν κάπως το σκέλος της συγγραφής… Αν το αξιοποιούσαν ισόβαθμα… πολλοί από αυτούς που κάνουν τον δημοσιογράφο και χωρίς εφόδια κρίνουν την ύλη των φωτορεπόρτερ… θα πήγαιναν σπίτι τους… για αγρανάπαυση!
Τέλος πάντων η ιστορία του ελληνικού φωτορεπορτάζ είναι μια πολύ μεγάλη υπόθεση. Ο Απ.Βραχιολίδης είχε γράψει στα δύσκολα εκείνα χρόνια -προ αμνημονεύτων χρόνων- ένα ολάκερο βιβλίο που όμως χάθηκε -μαζί με τα πρωτότυπα χειρόγραφά από τη φωτοσύνθεση της εποχής εκείνης... ΄Ομως κάποια τμήματα της εργασίας εκείνης απετέλεσαν Πανεπιστημιακές διατριβές σε τουλάχιστον 3 Πανεπιστήμια... Χαριτωμένο, αλλά ο Βραχιολίδης... δεν έχει ούτε ένα αντίγραφο από τα σπουδαία αυτά.. .
Αυτό που αξίζει να προσέξει κανείς από την πιο πάνω φωτο- ΠΑΓΚΑΛΟΣ...ΜΠΛΕΡ...ΡΑΛΛΗΣ κ.λ.π.είναι η μαγεία του ΚΛΙΚ που κάνει ο φωτορεπόρτερ...Καραδοκεί... και τελικά με ένα κλικ πιάνει την ιστορική στιγμή...
**Ναί να συνεργάζεστε με φωτορεπόρτερ... Έχουν μια άλλη , πιο ευθύβολη ματιά στο γεγονός.
Αυτά για σήμερα... Η ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ ΜΕ ΤΑ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΙΑΣ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ ... θα συνεχιστεί..... επ ωφελεία σας! ΛΕΜΕ ... Μπορεί και να μας βρίσετε...Πάντως εδώ είμαστε... ΣΤΙΣ ΒΡΙΣΙΕΣ απαντάμε ... με ΔΙΠΛΑΣΙΕΣ Βρισιές... ΚΑΘΕΤΗ ΑΡΧΗ της PRESS-BANK... Μας μηνύουν; ..γιατί δεν είμαστε αρεστοί; Λίαν καλώς! Κοτσάρουμε αυτόματα και τις τις δικές μας μηνύσεις!...προς αθλίους, αλητήριους μηνυτές μας!
ΚΑΝΤΕ ΤΟ ΚΙ ΕΣΕΙΣ ΤΟ ΙΔΙΟ! ΣΑΣ ΔΙΩΚΟΥΝ...ΔΙΩΞΤΕ ΤΟΥΣ ΑΛΗΤΕΣ ΤΩΡΑ!..
Να δούμε αν τα μπάσταρδα αυτής της ζωής θα φτουρήσουν
Χαίρετε... εν παντί...
Προσπαθείστε δε, να καταλάβαιτε τα ... αποσπασματικά ΜΑΘΗΜΑΤΑ... μα δεν θα χάσετε!
ΚΙ ΑΛΛΑ ΓΙΑ ΤΟ ΦΩΤΟΡΕΠΟΡΤΑΖ ΕΔΩ> http://www.press-bank.gr/articles/viewnews.aspx?newsid=C28A652A-24F6-4C82-B04F-89D10CD3506E&lc=greek
Η ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑ ΕΙΝΑΙ..
“Αποστολή του Τύπου είναι να επισημαίνει πού βρίσκεται το κακό.
ΑΝΤΩΝ ΤΣΕΧΩΦ
Δεν είναι εύκολο να προσδιορισθεί επακριβώς ο ορισμός της δημοσιογραφίας
Ως φύση και θέση “αντιστασιακή,” αρνείται να περιχαρακωθεί σε καλούπια.
Τελικά η δημοσιογραφία είναι η μεγάλη ερωμένη.
Αλήθεια, τι ακριβώς είναι η δημοσιογραφία; Τέχνη, επάγγελμα, επιστήμη, πνευματική λειτουργία;
Θα μπορούσε κανείς να απαντήσει: όλα αυτά μαζί και πολλά άλλα ακόμη.
Τα ελληνικά λεξικά, αλλά και τα ξένα δεν έχουν εφεύρει ακόμη έναν συγκεκριμένο ορισμό και περιορίζονται στο να αναφέρουν ότι είναι:
“Το επάγγελμα του δημοσιογράφου” ή το σύνολο των δημοσιογραφικών οργάνων, δηλαδή οι εφημερίδες , τα περιοδικά κ.λ.π”
Η λέξη δημοσιογραφία, σημαίνει: “η γραφή που προορίζεται για το δημόσιο”. Και πάλι ο ορισμός, η μετάφραση δεν καλύπτει επαρκώς την ουσιαστική έννοια της δημοσιογραφίας. Διότι ο καθένας σήμερα μπορεί να δημοσιεύει άρθρα, επιφυλλίδες και λοιπά, σε εφημερίδες ή περιοδικά, χωρίς να σημαίνει αυτό ότι είναι και δημοσιογράφος.
Πάντως ένα είναι βέβαιο: η δημοσιογραφία, ακόμη αρνείται να κλειστεί μέσα στα στενά πλαίσια ενός ορισμού. Η δημοσιογραφία, χάρις στο εκπληκτικά πολύμορφο περιεχόμενο της δεν κλείνεται σε καλούπια. ΄Οσοι επεχείρησαν να την “μαντρώσουν” σε κάποιο ορισμό, απέτυχαν. Γιατί απλούστατα κανένας ορισμός δεν μπορεί να την εκφράσει με πληρότητα.
Εν τούτοις, σήμερα, όταν μιλάμε για δημοσιογραφία εννοούμε ένα σύνολο λειτουργιών που αρχίζουν από τη συλλογή της πληροφορίας, τη σύνταξη της είδησης και τη μετάδοσή της εν συνεχεία μέσω των εντύπων (εφημερίδων, περιοδικών) ή των οπτικο-ακουστικών συστημάτων (ραδιόφωνο-τηλεόραση ή και ΙΝΤΕRΝΕΤ).
Θεμελιώδες στοιχείο της ύπαρξής της, η ανάσα της δημοσιογραφίας είναι το νέο, η πληροφορία, το γεγονός, η είδηση. Δεν φτάνει μόνον αυτό για να θεωρείται ολοκληρωμένη.
Κοντά στο “πληροφοριακό στοιχείο” υπάρχουν και πολλά άλλα που τη συνθέτουν. Είναι η κριτική, το σχόλιο, το χρονογράφημα, οι έρευνες, η ανάδειξη των τεχνών και των επιστημονικών κατακτήσεων, οι πρωτοβουλίες, οι εμπνεύσεις, οι αγώνες υπέρ των διεκδικήσεων του μεγάλου κοινού, η φωτογραφία, το σκίτσο κ.λ.π.
Με τις ραγδαίες εξελίξεις των τελευταίων δύο αιώνων τα γεγονότα, τα νέα, που αποτελούν τη μαγιά, την καρδιά της δημοσιογραφίας πλημμυρίζουν τα πάντα με ταχύτητες εκπληκτικές, με αποτέλεσμα αυτά τα ίδια τα γεγονότα να “αλληλοσφάζονται” μεταξύ τους διεκδικώντας το κότινο να καταστούν είδηση.
Πολλά γεγονότα καταποντίζονται, “θάβονται”.
Άλλα είναι σημαντικά κι άλλα λιγότερο.
Έτσι, όλα τα γεγονότα, δεν γίνονται είδηση!
Τα γεγονότα παράγονται από τον άνθρωπο. Η είδηση είναι χωράφι της δημοσιογραφίας. Αυτή επεξεργάζεται το γεγονός και το αναδεικνύει σε είδηση.
Χάρις στη δημοσιογραφία φθάσαμε, η εποχή μας, να χαρακτηρίζεται από υπερ-πληροφόρηση. Η συσσώρευση γνώσεων σε όλους τους τομείς γίνεται με κινηματογραφική ταχύτητα. Ο άνθρωπος από την ανάγκη της ενημέρωσης, πέρασε πια στο στάδιο της υπερκατανάλωσης της πληροφορίας.
Από παντού βομβαρδίζεται με νέα. Αισθάνεται πνιγμένος ή και πελαγωμένος ενίοτε. Αδυνατεί να συλλάβει, στην ολότητά τους, τα όσα συμβαίνουν γύρω του, να ερμηνεύσει τη σημασία τους και τελικά να σταθμίσει τη θέση του.
Ακριβώς σ΄ αυτό το κρίσιμο σημείο, έρχεται η δημοσιογραφία, με την καταλυτική παρουσία της να φωτίσει καίρια τον άνθρωπο, βγάζοντας τον από τις πλάνες του.
΄Η και μπερδεύοντας τον ενίοτε! Διότι πάντα ένας βομβαρδισμός (και πληροφόρησης) αλαφιάζει τον κόσμο, δεν γνωρίζει ποιόν δρόμο να επιλέξει, πού να πάει, εδώ ή εκεί;
΄Ενας ιεραπόστολος, ένας ιερέας λόγου χάρη, προφανώς θα μας συμβουλέψει ότι “πρέπει να’ μαστε καλά παιδιά και να ακολουθούμε το νόμο του Θεού.”
Ο σύγχρονος ιεραπόστολος-δημοσιογράφος, εμφανίζεται με πιο ενισχυμένη, πιο διευρυμένη αποστολή ευθύνης.
Γιατί, όχι μόνον, δίδει στον κόσμο να καταλάβει ότι η αρετή είναι μια σημαντική επιδίωξη της ζωής, αλλά με συγκεκριμένες ενέργειές του μάχεται να ομορφύνει αυτή την ίδια τη ζωή, προβληματίζει τον άνθρωπο, τον θωρακίζει από κινδύνους που απειλούν τα εν γένει συμφέροντά του, χωρίς να παραλείπει συνάμα και να τον ψυχαγωγεί (αγωγή ψυχής), να τον τέρπει πνευματικά.
Η δημοσιογραφία είναι ίσως η πιο ανθρώπινη, η πιο φιλάνθρωπος λειτουργία. Σκοπεύει πάντα στον άνθρωπο, στο μυαλό και στην καρδιά του.
“Ο συνηθισμένος άνθρωπος είναι το κλειδί για να μπεις στην καρδιά του αναγνώστη”, παρατηρεί εύστοχα ο Έρνεστ Πάουντ.
Η δημοσιογραφία για να φτάσει στο σημερινό επίπεδο αίγλης και επιρροής, να καταστεί αναπόσπαστο μόριο της ζωής, χρειάστηκε να περάσει πρώτα δια πυρός και σιδήρου. Δεν ήταν εύκολος η πορεία της.
Στα πρώτα χρόνια το κοινό όχι μόνο δεν την έπαιρνε στα σοβαρά, αλλά συστηματικά αντιμετώπιζε τους δημοσιογράφους με απροκάλυπτη περιφρόνηση.
Τους θεωρούσαν “μπελάδες”, ενώ άλλοι πιο πρακτικοί τους αποκαλούσαν “εκβιαστές” και έκαναν το πάν για τη φίμωσή τους.
Τα παραδείγματα είναι πολλά. Για τις διώξεις του Τύπου θα αναφερθούμε σε έναν άλλο ολόκληρο ειδικό τόμο, με σπαρταριστά χθεσινά και τωρινά στοιχεία.
Αναφερόμαστε στα πρώτα βήματα της δημοσιογραφίας και στην απαξιωτική στάση του κοινού έναντί της. Νομίζουμε ότι αυτό το “απαξιωτικό” εξακολουθεί να υφίσταται και σήμερα, αν όχι από τον απλό κόσμο, αλλά σίγουρα από πλευράς εξουσιαστών.
Ο δραματικός θυμός
Aλέκος Λιδωρίκης
Εκ των κορυφαίων της ελληνικής δημοσιογραφίας, λαμπρός επίσης συγγραφέας και θεατρικός,σκιαγραφεί με τρόπο δραματικό τα απαξιωτικά που συνοδεύουν-άδικα-
τη δημοσιογραφία.
Οι “σχέσεις” δημοσιογράφου με κρατικούς, δεν είναι συνήθως ευτυχείς στην αποστολή του.
Ο Αλέκος Λιδωρίκης, διακεκριμένος δημοσιογράφος και συγγραφέας, σε ένα κείμενο του, του 1975 ενίσταται κατά του φαινομένου αυτού με δραματικούς τόνους:
Γράφει: “Δουλεύαμε υπεράνθρωπα, σκυλίσια, ευσυνείδητα και με όσην αυτοθυσία μας επέτρεπαν οι ψυχικές μας δυνάμεις. Είχαμε να παλέψουμε με μύριες δυσκολίες. Ανύπαρκτες σχεδόν, αν μη μηδαμινές, οι άλλες ευκαιρίες για να αποκτηθεί το λίγο βούτυρο απάνω στο ψωμί μας, (ούτε ραδιόφωνο, ούτε τηλεόραση, ούτε δημόσιες σχέσεις, ούτε συνδυασμοί για κάποιαν έντιμη επικερδή απασχόληση που να συνδέεται με το επάγγελμα, κανένας πόρος πέρα από τον ευτελή μισθό, που μας παρείχε ανάλογα με τον τιμάριθμο ο αναλλοίωτος πάντα εργοδότης μας.)
Είχαμε, όμως, μια ενδόμυχη παρηγοριά. Νοιώθαμε εμείς οι ίδιοι ότι ασκούμε “αριστοκρατικά” κάποιο λειτούργημα που οι πόρτες του δεν ήταν ανοιχτές για τον καθένα και υπερήφανοι- ακόμα και σε ...πειναλέους καιρούς-ελπίζαμε πως οι θυσίες μας, μαζί με την “αριστοκρατικότητά” μας, θα αναγνωριστούν.
Για ποια “αξιοπρέπεια” του επαγγέλματος μπορούμε να μιλάμε, αφού δεν κατορθώσαμε να την κερδίσουμε, όσο και όπως μας αξίζει και στην ποιότητα που δικαιούμεθα;
Ασκώντας την τόσο δύσκολη, τόσο “λεπτουργική” δουλειά μας, πόσες φορές δεν ανεχόμαστε να μας φιλτράρουν το αίσθημα του “παρείσακτου” και πρόσωπα, όχι σπάνια, που τυχαρπαστικά βρέθηκαν να καλοστρωθούνε, έστω και πρόσκαιρα, σε κάποια διοικητική καρέκλα;
Ποιος από μας, απ΄ όλους μας, δεν έχει νοιώσει, με πνιγμένη αγανάκτηση την έλλειψη σεβασμού που υπάρχει προς το επάγγελμα, προς τη δημοσιογραφία;
Ζητώντας συχνά να εκπληρώσουμε την τόσο συχνά ευεργετικήν αποστολή μας, απόστολοι στην Κοινωνία για την μεγάλη θεά της ζωής:Την ενημέρωση, δεν νοιώθουμε ταπεινωμένοι, σαν να ζητάμε ρουσφέτι για να ικανοποιηθούμε, σαν να προσφεύγουμε για δανεικά, την ώρα που από μας προσμένει αύριο ο αδηφάγος αναγνώστης, το διαφωτισμό του; Και πόσες φορές δεν νοιώθουμε κατάβαθα την περιφρόνηση στον μόχθο μας και από κοινωνικά σουδάρια, που ορθώνουν υπεροπτικά τενεκεδένια αναστήματα απέναντι στην τόσο συχνά υπεύθυνη επιμονή μας, την κάποτε επιβεβλημένη φορτικότητά μας, γιατί αυτό είναι “ιερό” κομμάτι από το Ευαγγέλιο των καθηκόντων μας;
΄Αλλη η εικόνα του δημοσιογράφου στο εξωτερικό. Εκεί, ο ρόλος του περιβάλλεται από τιμές και αίγλη, με σεβασμό και αναγνωριστική διάθεση, με κολακευτική γενναιοδωρία.
Είδα εκεί, στο εξωτερικό, σε ποιο επίπεδο εκτιμήσεως στέκεται ο συνάδελφος, όχι μονάχα για την ίδια την προσωπικότητά του, αλλά και για ό,τι αντιπροσώπευε η ιστορική και η πολιτιστική του δράση, μέσα στα πλαίσια της δημοσιογραφίας.
Ναι είναι ιστορικός ο ρόλος του δημοσιογράφου. Πόσες φορές δεν ορθώθηκαν και συνεχίζουν να ορθώνονται οι δημοσιογράφοι; Πόσες φορές δεν ξεκαθαρίζουν ορίζοντες αμαρτωλούς και θολωμένους;
Από το θρυλικό “κατηγορώ” ενός μεγάλου συγγραφέα μα και μεγάλου συναδέλφου: Τον Ζολά, έπεσε φως περίλαμπρο στην τρομερή υπόθεση του Ντρεϋφους. Και η ευλογημένη, αποκαλυπτική “μανία” των δύο Αμερικανών συντακτών, βοήθησε φανταστικά, ώστε το Γουώτεργκέϊτ να μη πνιγεί μέσ’ το σκοτάδι των μυστικών δυνάμεων, αλλά να έχει το αποτέλεσμα που κατασπάραξε σαν κορωνίδα, έναν ολόκληρο πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών.
Βέβαια ο δημοσιογράφος είναι ένα ευγενές-ή αγενές για τους ενόχους- “φόβητρο.” Αλλά αλίμονο αν δεν υπήρχε κι αυτό το φόβητρο. Θα είμαστε σάπιοι περισσότερο απ΄ ό,τι φανερώνεται πως είμαστε.”
Γίνεται ολοφάνερο με τις επισημάνσεις του κοσμοπολίτη κι αριστοκράτη Αλέκου Λιδωρίκη, ότι η απαξίωση προς τη δημοσιογραφία και τους λειτουργούς της εξακολουθεί να’ ναι ζώσα, τουλάχιστον σε μερικά τμήματα της κοινωνίας.
Ωστόσο, χωρίς τους αγώνες της δημοσιογραφίας τούτο το έθνος, αλλά και τα περισσότερα των εθνών δεν θα υπήρχαν. Αυτή υπήρξε μπροστάρης. Αυτή άνοιξε και ανοίγει δρόμους. Είτε αρέσει αυτό, είτε όχι.
Η σημασία της δημοσιογραφίας και η επιρροή της, τόσο στις δημοκρατίες, όσο και στα απολιταρχικά καθεστώτα είναι πιο μεγάλη παρά ποτέ. Η πολυμορφία, και το πολύπλοκο που χαρακτηρίζει την ανθρώπινη ζωή την καθιστούν τόσο απαραίτητη, όσο είναι οι φάροι για τα καράβια, και το ραβδί για τον τυφλό.
Ετσι ομιλεί “περί κρίκων” ο Αμερικανός, διακεκριμένος συνάδελφος, και ίσως νά έχει δίκαιο, αφού ο κρατισμός στις ΗΠΑ είναι επικυρίαρχος των πάντων.
Εγώ, (ο συντάκτης του παρόντος πονήματος) επίσης μπαρουτοκαπνισμένος, χωρίς να κάνω καμιά υπέρβαση, θα συνιστούσα στον δημοσιογράφο, να βλέπει την πάσης μορφής εξουσία σαν εχθρό και αναλόγως να ελίσσεται, συντρίβοντας την όποια κρατική αυθάδεια, συναντά στο διάβα της αποστολής του.
Η ευθεία οδός αναζήτησης στοιχείων, από κρατικούς ποτέ δεν οδηγεί σε δημοσιογραφική ευτυχία.
Οι εξουσιαστές και τα όργανά τους, είναι συνομοταξία, συνδικάτο κοινών συμφερόντων. Αλληλοταϊζονται με τη φοβία που δεσπόζει μεταξύ τους. Και ενώ είναι υποχρεωμένοι, δια Νόμου- να παρέχουν πάσα πληροφόρηση σε όποιον -και δη δημοσιογράφο- τη ζητήσει, αυτοί οι κρατικοί, κάνουν το πάν για να αποκρύψουν τα ζητούμενα στοιχεία.
Η σταθερή και αμετακίνητος άποψης μου περί κράτους-εχθρού έναντι του δημοσιογράφου πιστοποιείται και από τον περίφημο δικαστή Αν. Πολυζωϊδη, που έγραψε στα ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ (κάπου εκεί στα 1830):
“Ας μην ξεχνούμε ότι το κοινόν συνιστά κριτήριο, και κριτήριο υπέρτατο όλων των κριτηρίων... Οι εχθροί της δημοσιότητος είναι ή κακούργοι, οίτινες επιθυμούν να κρύπτονται τα εγκλήματά των, ή δεσπόται, οι οποίοι ζητούν να πνίξωσι την κοινήν υπόληψιν, τέλος ή δειλοί και ανάλγητοι, οίτινες κατακρίνουν την γενικήν ανικανότητα, δια να καλύψουν την ιδικήν των...
Εάν η δημοσιότης λοιπόν συμφέρει δια τόσους λόγους και εις τους διοικούμενους και εις τους διοικούντας, διατί οι δεύτεροι, είναι εν γένει τόσον εχθροί αυτής;
Προέρχεται άρα η έχθρα των από την οποίαν έχουν επιθυμίαν του να διοικώσιν αναπολογήτως και να εμπνέουν σέβας εις τον λαόν, έχοντές τον υποτεταγμένον εις τα θελήσεις των δια της αγνοίας;”
“Οι δημοσιογράφοι, δοκιμάζονται, διώκονται, λοιδωρούνται, ταπεινώνονται άγρια από κάθε λογής επιβήτορες μιας αρχής, από τους βιαστές μιας εξουσίας.
Ιδροκοπά ο ρεπόρτερ να σπάσει τους φράχτες και να εισχωρήσει εκεί όπου βρίσκεται δεσμοκρατούμενη η είδηση.
Τον πολεμούν συμφεροντολόγοι μανδαρίνοι, του κλείνουν τον δρόμο πουλημένοι ψευδοδημοσιογράφοι, απ΄ αυτούς που συναντάμε κατά εκατοντάδες στο δρόμο, στον τηλεφωνικό κατάλογο και στις επιγραφές ιδιωτικών αυτοκινήτων, με το χαμόγελο της ένοχης ευμάρειας στα χείλη και την πλαστή ταυτότητα στην τσέπη. Γι αυτήν την είδηση, που έχει καθήκον ο αληθινός δημοσιογράφος να την ρίψει στο φως, υφίσταται κάθε λογής πόλεμο.
Βουτάμε την πέννα μας στο ζαχαρόνερο και στην κολακεία και γιομίζουμε σάλιο και αηδία τα ανούσια κείμενά μας.
΄Υμνους εκπέμπουμε στους διάφορους τυχάρπαστους. Εγκώμια στους γελοίους, εύφημο μνεία στον ανήθικο, με την κουτοπόνηρη σκέψη, ότι έτσι θα τον έχουμε σύμμαχό μας σε άλλη περίπτωση.
...Με επιμονή και μέθοδο, καταπίνοντας την χολή, περιφρόνηση, ταπεινώσεις, δημιουργούμε με την τυφλήν ευσυνειδησία κοινωνικών επαναστατών που τυφλώθηκαν από την ιδεοληψία τους, διάφορα σιχαμένα “ταμπού”. Τα περιβάλ-λομεν με ατμόσφαιραν ισχύος, μυστηρίου, γοητείας. Κι αυτά τα “ταμπού”, όταν κάποτε μπορέσουν και στηρίξουν, με την βοήθεια του δημοσιογράφου, την μοναδική, την αχυρένια υπόστασή τους πάνω στο ραγισμένο γυάλινο βάθρο που αρκεί ένα χαλίκι για να κομματιαστεί, τους πρώτους που θα σκεφθούν να κακοποιήσουν, είναι οι υμνωδοί και οι πλάστες τους δημοσιογράφοι
Κι εμείς οι δημοσιογράφοι τι κάνουμε;
Στις ΦΩΤΟ Α) η ΤΑΥΤΌΤΗΤΑ του ως πολεμικού ανταποκριτή στον πόλεμο της Κορέας (1951) Β) Ως πιλότος, ή κάτι τέτοιο, και Γ) με το μικρόφωνο του ΒΒC... ..O Γιώργος Καράγιωργας θεωρείται και ο πρώτος ..."εισαγωγέας" της πολεμικής τέχνης Ζίου-Ζίτσου στην Ελλάδα... Μια κληρονομιά που του άφησε ο πόλεμος στην Κορέα...
Συνεχίζουμε να είμαστε επιμελείς διαφημιστές τους!” (Σ.Σ. βλέπε σε άλλη ενότητα περίπτωση Αλίκης Βουγιουκλάκη).
Και συνεχίζει ακάθεκτα αληθινός και επίκαιρος ο Γιώργος Καράγιωργας, αυτός ο ρεπόρτερ του μεγάλου βεληνεκούς:
“Ποιος νομικός, ποιος γιατρός, ποιος ηθοποιός, ποιος πολιτικός που γίνανε γνωστοί χάρις στον Τύπο ανοίγει την πόρτα του να μιλήσει φιλικά στον δημοσιογράφο και να του δώσουν μια είδηση, που μόνον αυτοί γνωρίζουν;
Από τον πρωθυπουργό που κάποτε άσημος ξεκινούσε, μέχρι τον ενωμοτάρχη και τη διμοιρία των αξιωματικών που προβάλλονται ονομαστικά σε κάθε συμβάν, μόνο εξυπηρέτηση, όλοι αυτοί είδαν, από τον δημοσιογράφο. Τσακίζεται κάποιος με το αυτοκίνητό του, η μισή περιγραφή της είδησης θα αναφέρεται στον διοικητή, τον υποδιοικητή, τον υπαστυνόμο και σε μια σειρά εξοργιστικής ιεραρχίας κατωτέρων , που αύριο, όταν θα τους έχουμε αληθινή ανάγκη να μας πουν δυο λόγια, θα παριστάνουν τις σφίγγες...
Φθάσαμε μάλιστα στο σημείο, εμείς οι δημοσιογράφοι, σε όζουσες εκφυλογενείς περιπτώσεις γεγονότων, (ρόζ ή ροζέ ιστορίες) αντί τα ρεπορτάζ μας, να είναι θεριστικές βολές, βουτάμε την πέννα μας σε κάντιο και αραδιάζουμε εμβρόντητες περιγραφές που εξυμνούν τα νυμφίδια και τους κανθάρους που η ηθική τους υπόσταση αποτελεί ύβρη για τη νεολαία και τον κόσμο όλο. ΄Οσο και να ψάξει κανείς, σε τέτοιες και σε άλλες παρόμοιες περιπτώσεις, στα κείμενά μας δεν θα βρεί την απαιτούμενη αυστηρή κριτική, που εξάλλου την κάνουμε όταν είμαστε μεταξύ μας.
Μόνο κολακεία, δουλοπρέπεια και λιβανωτός που φέρνει εμετό. Και να πεις ότι οι ίδιοι οι διαφημιζόμενοι τρέφουν εκτίμηση για τον σκώλικα που γλύφει τα πόδια τους;”
Ο Γιώργος Καράγιωργας, αυτός ο πρώτος μεταπολεμικά “΄Ελλην πολεμικός απεσταλμένος, στην Κορέα”με το μνημειώδες αυτό κείμενό του λέει τα πάντα. Θιγεί πολλά (τα οποία βεβαίως αναπτύσσονται σε άλλες ενότητες του έργου αυτού) που ατυχώς εξακολουθούν νά’ ναι, όχι μόνον εν ισχύ σήμερα, αλλά εν δραματική, επί τα χείρω, εξελίξει. Διότι η επέλαση της τηλεόρασης με όλους εκείνους τους άσχετους και λαβωματικούς που έλκει, γιγάντωσε τα αρνητικά φαινόμενα του Τύπου.
Συμπέρασμα: Γλυκόπικρη η δημοσιογραφία. Μα μεγάλη ερωμένη. Διαθέτει όλα τα θέλγητρα για μια ενδιαφέρουσα ζωή. Κι ίσως αυτό το “ερωμένη”να είναι ο πιο ακριβής ορισμός της ιδιοσυστασίας της, του μαγικού περιεχομένου της.
Και προσοχή με τους κρατικούς.
Ποτέ δεν εμφανίζεστε ενώπιον τους με την δημοσιογραφική ιδιότητά. Είστε χαμένοι από χέρι! Οι κρατικοί, διαθέτουν την διαστροφή της ανευθυνότητας.
΄Ο ένας σε στέλνει πάσα στον άλλον. Άκρη δεν θα βρείτε. Επιννόηστε άλλες καταστάσεις για να πάρετε αυτό που θέλετε.
ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Στις προηγούμενες σελίδες εμφανίσαμε μερικές πτυχές , της ιδιότητας “δημοσιογράφος” όπως καταγράφονται από την κοινή γνώμη και άξιους λειτουργούς του Τύπου και άλλους δημόσιους άνδρες.
Η ιδιότης είναι πολυδιάστατος και πολλά μπορεί να υποστηριχθούν υπέρ ή κατά.
΄Ισως είναι η πλέον πολυσυζητημένη επαγγελματική ιδιότης. Καλώς ή κακώς, ο δημοσιογράφος είναι ο επικυρίαρχος του δημόσιου βίου σε κάθε κοινωνία.
Κανείς δεν μπορεί να τον παραγνωρίσει, ούτε να τον προσπεράσει. ΄Οποια πέτρα κι αν σηκώσεις κάποιον δημοσιογράφο θα βρεις να καραδοκεί.
΄Ετσι :
“Δημοσιογράφος είναι κείνος που ξέρει να συγκεντρώνει τις πληροφορίες και να τις αναμεταδίδει σωστά. Αυτό είναι το στοιχείο που αποτελεί τη βάση για τη μόρφωση της εννοίας του δημοσιογράφου.
Ελέχθη και υποστηρίζεται ότι τον δημοσιογράφο τον προδικάζει η Φύση, προικίζοντάς τον με ωρισμένες ικανότητες. Χωρίς αμφιβολία η Φύση ασκεί τέτοιου είδους παιχνίδια, αλλά όχι μονάχα για τον δημοσιογράφο. Το ίδιο κάνει για τους μηχανικούς, και για τους σπουδαστές της φιλοσοφίας κ.ο.κ. Το ταλέντο ισχύει για όλα τα επαγγέλματα.
΄Οταν ήμουν μαθητής στην τελευταία τάξη του Γυμνασίου (Λυκείου σήμερα) αρχίσαμε σε συνεργασία με τον μεγάλο μας λογοτέχνη, τον Παντελή Πρεβελάκη, την έκδοση, στο Ρέθυμνο, ενός περιοδικού με τον τίτλο “Αθηνά”. ΄Ηταν φιλολογικό. ΄Αθλιο σε τυπογραφική εμφάνιση, κατάφερε να πλουτίσει το περιεχόμενό του ως και με συνεργασία του Ψυχάρη. ΄Ενιωθα μεγάλη ικανοποίηση αλλά και δυσχέρεια να συμβάλω προσωπικά στη φιλολογική ύλη του. Ποιήματα μου ήταν αδύνατο να γράψω. Διηγήματα, με πολλή δυσκολία και της κακής ώρας. Κείνο που με “τραβούσε” ήταν η αναζήτηση και η μετάδοση πληροφοριών πνευματικού και κοινωνικού περιεχομένου, που θα μπορούσαν να πλαισιωθούν στο περιοδικό. Τότε άρχισα για πρώτη φορά να αποκτώ συνείδηση του τι μου συνέβαινε. Μου “άρεσε” η δημοσιογραφία. Η “ Αθηνά” ήταν η πρώτη συνειδητοποίηση ενός επαγγελματικού έρωτα που έμελλε να με κρατήσει αιχμάλωτο ως τώρα.
Στο διάστημα των 46 χρόνων που έχουν περάσει από τότε, μετά την “Αθηνά”, με βάση την προσωπική μου εμπειρία και την παρατήρηση γύρω μου, καταλήγω στο ακλόνητο συμπέρασμα ότι χωρίς έρωτα, είναι αδύνατο να υπερπηδήσεις τις σκληρότητες και τις αντιξοότητες του δημοσιογραφικού επαγγέλματος,να κρατηθείς στους κόλπους του και να προκόψεις, ανεξάρτητα από το βαθμό επιτυχίας που θα φθάσεις.”
Χωρίς, ο Γ. Ανδρουλιδάκης, να δίνει όλο το εύρος της προσωπικότητας του δημοσιογράφου, σκιαγραφεί τα αναγκαίως απαραίτητα. ΄Ητοι ο δημοσιογράφος είναι:
--Συλέκτης και αναμεταδότης πληροφοριών.
--Οι όποιες άλλες αρετές, επιδόσεις (λογοτεχνία, ποίηση κ.λ.π) διαθέτει ο ενδιαφερόμενος να ασχοληθεί με τη δημοσιογραφία, πρέπει να τις αφήσει κατά μέρος.
Είναι αυτό που παρατηρούμε σε άλλη μας προηγούμενη σελίδα, πως προαπαιτείται εκτός του έρωτα και η κλήση προς έναν τομέα της δημοσιογραφίας.
Φυσικά ένας προικισμένος με το τάλαντο της λογοτεχνίας, στη δημοσιογραφία, θά’ναι αισθαντικότερος, συναρπαστικότερος. Διότι δεν πρέπει να λησμονείται ότι η δημοσιογραφία, δεν είναι η ψυχρή και ξηρή συλλογή-μετάδοση πληροφοριών. Εμπεριέχει και το συναίσθημα του γράφοντος δημοσιογράφου και την ίδια την ψυχή του. Κι αυτή βγαίνει μέσα από την καλλιέπεια, τη ζεστασιά της γλαφυρής γραφής του, κατά την ανάδειξη-μετάδοση της είδησης.
Ο ίδιος Γ. Ανδρουλιδάκης, επιμένοντας ότι ο δημοσιογράφος είναι συλλέκτης και μεταδότης πληροφοριών, επιστρατεύει μια εύστοχη λαϊκή Κρητικιά σοφία που ζωγραφίζει πλήρως τη δουλειά του δημοσιογράφου.
-- “΄Οποιος καλά αφουγκράζεται, πάλι καλά διηγάται, αν φθάνει το κεφάλι του καλά να θυμάται”.
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ: Ο δημοσιογράφος, εκτός πολλών άλλων, πρέπει να διαθέτει “καλό αφτί” και νά’χει ισχυρή μνήμη για να μπορεί να συγκρατεί τα όσα ακούει και που μετά θα αξιοποιήσει σε ρεπορτάζ.
Τα εργαλεία της σύγχρονης τεχνολογίας (μαγνητόφωνα, φωτοκάμερες κ.λ.π) ή ακόμη και το κράτημα σημειώσεων, συχνά τρομοκρατούν τον συνομιλητή και τον καθιστούν επιφυλακτικό στη συνομιλία του με τον δημοσιογράφο.
Να το έχετε αυτό υπόψη, όχι ως κανόνα. Γιατί δεν υπάρχουν κανόνες για την εξασφάλιση της δημοσιογραφικής επιτυχίας.Τα πάντα είναι θέμα κρίσης της τελευταίας στιγμής. ΄Ολα παίζονται, και το μαγνητόφωνο, και οι σημειώσεις και το αφτί.
Εξαρτάται από το ένστικτο και τις εκτιμήσεις που θα κάνει ο δημοσιογράφος τη στιγμή που έχει το δάχτυλο στη σκανδάλη.
Χωρίς έρωτα η δημοσιογραφία δεν αναπνέει. Κατά κανόνα ο δημοσιογράφος, είναι τρελά ερωτευμένος με το αντικείμενο του πόθου του.Το πάθος του για την μυστηριώδη και λάγνα αυτή ερωμένη είναι αέναο, ατελεύτητο.
Κάνει τέτοιες τρέλες, που αν ήταν φυσιολογικός άνθρωπος, ούτε που θα τολμούσε να τις σκεφθεί. Οι γυναίκες των δημοσιογράφων, μπορεί να μαρτυρήσουν πολλά επ΄ αυτού και πάντα με το επιμύθιον:
“Εσύ πάνω απ΄όλα βάζεις τη δημοσιογραφία, εγώ ερχόμαι σε δεύτερη μοίρα.”
Κι έτσι είναι. Μπορεί να κάνει ο δημοσιογράφος τις διακοπές του, σ΄ ένα νησί με την φαμίλια του και ξάφνου μ΄ένα τηλεφώνημα που θα δεχτεί να την παρατήσει και να φύγει άρον-άρον εκεί που τον καλεί το γεγονός.
Η προωθητική δύναμη του δημοσιογράφου, είναι η περιέργεια, μια ιδιότυπη περιέργεια που έχει τις ρίζες της στην αρχέγονη περιέργεια που διακατέχει τον άνθρωπο από τη πρώτη στιγμή που άρχισε να σχηματίζει κοινότητες.
Είναι χαρακτηριστικό, αυτό που αναφέρει ο Δημοσθένης, το 251 π.Χ. όπου οι Αθηναίοι περιφέρονταν στους δρόμους με το ερώτημα στα χείλη: “ Τι νέα;”
Η πληροφόρηση , η δίψα για ενημέρωση για τα συμβαίνοντα στον περίγυρο, αλλά και κατ΄ επέκταση σ΄ όλο τον κόσμο, αποτελεί ζωτικής σημασίας ανάγκη και ιδιαίτερα στην εποχή μας, όχι προς ικανοποίηση του βίτσιου της περιέργειας , αλλά για την κάλυψη καθημερινών πρακτικών αναγκών.
Ο δημοσιογράφος με κίνητρο την δική του αθεράπευτη περιπέτεια, έρχεται, με τις πληροφορίες που συλλέγει, να θεραπεύσει τελικά την περιέργεια του κοινού.
Μια άλλη ιδιότητα που διαθέτει ο δημοσιογράφος είναι ότι δεν κάθεται ποτέ ήσυχος. Κατατρώγεται συνεχώς από το σαράκι μιας αδιάκοπης ενεργετικότητας.
Δεν είναι μόνον συλλέκτης, κουβαλητής και μεταδότης ειδήσεων, όπως διεθνώς και εν συντομία περιγράφεται η ιδιότητά του. Είναι και ό ίδιος δημιουργός γεγονότων και φορέας-πηγή ειδήσεων. Δεν περιμένει από τους άλλους να “φτιάξουν” γεγονότα, αλλά δημιουργεί και ο ίδιος γεγονότα. Μέσα στις συνεχείς αναζητήσεις του, τη “διαστροφική” περιέργειά του, συχνά -από μια απλή ιδέα- εντοπίζει θέματα, τα οποία διερευνώντας τα, γίνονται μέγιστα κι ενίοτε καθοριστικά γεγονότα για τις τύχες της κοινότητας ή της χώρας του κι ακόμη πιό πέρα, εκτός συνόρων της πατρίδας του.
Στόχος του και μέριμνά του, και όραμά του: να μπορεί να βοηθάει τον συνάνθρωπό του. Δεν είναι απλά φιλάνθρωπος, αλλά ιεραπόστολος, μια βάτος φλεγόμενη. Δεν μπαίνει σε καλούπια. Είναι ανυπότακτος και πάντα λεύτερος. Είδος σπάνιον, ιδιόρυθμον εν τη ανθρωπολογία, το οποίον μάλλον τείνει προς... εξαφάνιση.
Μπροστά στους ισχυρούς, που επικοινωνεί καθημερινά για την αλιεία της είδησης, του συμβάντος, στέκεται ένα σκαλί ψηλότερα. Έχει βαθιά συνείδηση του έργου του και δεν σκιάζεται. ΄Ετσι εξασφάλισε και τον χαρακτηρισμό του “θρασύ”!
Με τους άλλους , τους απλούς ανθρώπους γίνεται ένα, ίσος προς ίσον, δεν τους βλέπει αφ΄υψηλού. Γι αυτό και η αποδοχή του από τον λαό, που σε πολλές των περιπτώσεων οι άνθρωποι βλέπουν στο πρόσωπο του δημοσιογράφου την μοναδική ελπίδα λύσης των προβλημάτων τους.
Η υπομονή, η επιμονή και η ηρεμία είναι άλλα τρία συστατικά -υπάρχουν και άλλα που θα εξετάσουμε σε άλλες σελίδες- που συνοδεύουν τον δημοσιογράφο. Δεν είναι στρωμένος με κόκκινο χαλί ο δρόμος του δημοσιογράφου. Σε κάθε βήμα του, προς ανίχνευση και αναζήτηση γεγονότων παρεμβάλλονται χιλιάδες εμπόδια, κυρίως από την εξουσία και τα έμμισθα όργανά της, που “όλα τα βγάζουν ρόδινα και καλά”, ενώ για τα κακά, τις ατιμίες και τις κατεργαριές, κάνουν το πάν για να μην τα μυριστεί ο δημοσιογράφος.
Οπλισμένος με τις αρετές αυτές (υπομονή επιμονή και ηρεμία) ο δημοσιογράφος πάντα ή σχεδόν πάντα φθάνει στο στόχο του, προς γενική κατάθλιψη εκείνων που αποπειρώνται να βάλλουν εμπόδια στο έργο του. Πάγιος κανών. Η εξουσία πάντοτε απογυμνώνεται μπροστά στη δημοσιογραφική προσπάθεια. Μόνον για λίγο καιρό μπορεί να ξαποσταίνει, αλλά προς την δόξα ποτέ δεν θα τραβήξει. Αυτή θα την καρπωθεί, αργά η γρήγορα, ο δημοσιογράφος.
“ Η εκδηλούμενη εμπιστοσύνη του κοινού πρός τον δημοσιογράφο είναι αποτέλεσμα της γενικότερης ηθικής που εκπέμπει αυτός. Ο δημοσιογράφος πάνω απ΄ όλα πρέπει να΄ναι ηθικό στοιχείο. Είναι σαν τους βιγλάτορες των παλιών πολιτισμών.
Ο δημοσιογράφος σήμερα εκτελεί την ίδια αποστολή με τους βιγλάτορες των παλιών χρόνων, που ανεβασμένοι σ΄έναν λόφο κατόπτευαν τον ορίζοντα και έδιναν σήμα- που είναι ένα είδος πληροφόρησης- ότι μια εχθρική ορδή, η μια αγέλη αγρίων ζώων ...φαίνονταν στον ορίζοντα. Φαντάζομαι ότι την αποστολή του βιγλάτορα δεν την εμπιστεύονταν στον πρώτο τυχόντα και πως ο άνθρωπος που ανελάμβανε αυτή τη δουλειά έπρεπε να έχει ορισμένα προσόντα- παρατήρητικότητα, κρίση, ακεραιότητα χαρακτήρος- ώστε η φυλή να είναι ασφαλισμένη από προδοσίες.
Κατά τον ίδιο τρόπο ο δημοσιογράφος σήμερα πρέπει να έχει μια συνεχή προσήλωση προς την αλήθεια και το γενικό συμφέρον”, σημειώνει ο Πιέρ Αρσαμπώ,
παλαιός πρόεδρος της Συνομοσπονδίας Τύπου της Γαλλίας.
Ο δημοσιογράφος είναι δημόσιος κήρυκας και δάσκαλος
Ενώ ο Οράτιος Γκρήλυ, πρωτοπόρος της Αμερικανικής δημοσιογραφίας, συμβουλεύει:
“... Μην εγκαταλείπετε ποτέ τι ιδέες σας χάριν των συνδρομητών των αναγνωστών σας. Εάν οι ιδέες αυτές δεν τους αρέσουν μπορούν να πάνε σε άλλο μαγαζί...Οι παραπονούμενοι αυτοί συνδρομητές, ουδ΄επί στιγμήν αντιλαμβάνονται ότι ένας δημοσιογράφος αποτελεί με κάθε έννοια δημόσιο κήρυκα και διδάσκαλο, ότι έχει αναγκαίως τις δικές του πεποιθήσεις και ότι ποτέ δεν προτίθεται να τις απαρνηθεί, διότι δεν τις συμμερίζονται οι άλλοι.
Οι επικριτές μου, νομίζουν προφανώς ότι είμαι απλώς ένα ανδρείκελο, το οποίο οφείλει να συμμορφωθεί αμέσως προς τις σκέψεις τους.
Σε τελευταία ανάλυση, φαντάζομαι ότι ένας δημοσιογράφος είναι ένα είδος σερβιτόρου εστιατορίου, από τον οποίο περιμένουν να τους σερβίρει εκείνο που παραγγέλλουν.”
Συνεχίζοντας, αυτό το εισαγωγικό και προιδεαστικό κεφάλαιο περί δημοσιογραφίας και δημοσιογράφων, θεωρούμε αναγκαία την επιστράτευση απόψεων από κορυφαίους δημοσιογράφους ή άλλες προσωπικότητες κύρους, πιστεύοντας ότι τούτο, με τη δυνατότερη συντομία, θα μυήσει τον ενδιαφερόμενο, στην καταννόηση του επικρατούντος κλίματος μέσα σ΄ένα χώρο τόσο σπωνδυλωτής σημασίας για τη σύγχρονη ζωή.
Ο κάθε ένας από τους επιστρατευόμενους, τους ξεχωριστούς αυτούς ανθρώπους λέει κάτι, αποκαλύπτει μια λεπτομέρεια από την πολύπτυχη διαδικασία της δημοσιογραφίας και των λειτουργών της δημοσιογράφων. Και όλοι μαζί, “χτίζουν” τον μύθο της Βαβέλ, που είναι έτσι ή αλλιώς, γενικότερα, ο Τύπος."
Θα πρέπει να υπογραμμιστεί, τώρα που είναι αρχή - γιατί θα επακολουθήσουν τα πολλά και δύσπεπτα- ότι η δημοσιογραφία είναι είδος αενάως εν εξελίξει, μια συναυλία που δεν τελειώνει ποτέ και ολοένα συμπληρώνεται με ξέχωρους μεθυστικούς ήχους με τις εμπνεύσεις ενός εκάστου δημοσιογράφου. Κάθε δημοσιο-γράφος είναι μια μοναδική, ανεπανάληπτη πηγή συνεχούς έμπνευσης, αναζήτησης και έκρηξης.
Κάθε δημοσιογράφος θα σας δώσει, κάτω από το πρίσμα της προσωπικής του εμπειρίας, τη δική του εκδοχή για το λειτούργημα που ασκεί, και που είναι το ίδιο σημαντική και σοβαρή όπως και των υπολοίπων συναδέλφων του.
Κάθε τέτοια σκέψη είναι απόσταγμα πολύτιμου μόχθου, μια κατάθεση, δίπλα στις άλλες που εικονογραφούν την μαγική εικόνα της δημοσιογραφίας.
Ο Δημοσιογράφος δεν είναι σερβιτόρος, για να εκτελεί παραγγελίες.
Η δημοσιογραφία είναι μια απίστευτη φαντασμαγορική Βαβέλ
Η δημοσιογραφία δεν είναι λειτούργημα, αλλά ...βιοπορισμός.
Δικαίωμα των εφημερίδων είναι να δημοσιεύουν και τις πράξεις των ιδιωτών!
Με τις εφημερίδες εξάπτεται ο γενικός ενθουσιασμός
Κάτω από το πρίσμα αυτό μην εκπλαγείτε, αν στις σελίδες του έργου αυτού, θα δείτε συχνά να παρελαύουν και σε άλλες μας σελίδες, οι εμπειρίες κορυφαίων Ελλήνων και ξένων στηλοβατών και αρχιτεκτόνων του δημοσιογραφικού οράματος. Και τούτο το κάνουμε και για λόγους ιστορικής τιμής απέναντί τους και για το πρακτικό της φανέρωσης της αλήθειας περί την δημοσιογραφία, που ξεπηδάει από το λόγο τους, τον σοφό. Και ιδού μερικά άλλα:
ΑΡΘΟΥΡ ΜΠΡΙΣΜΠΕΪΝ (Αρθρογράφος του συγκροτήματος Χήρστ):
“Προ πολλών αιώνων, ελέχθη εις την Ελλάδα ότι ένα έθνος δεν θα μπορούσε να διατηρήσει την ελευθερία του, αν επεξέτεινε τεραστίως τα σύνορά του. ΄Ολος ο λαός πρέπει να μπορεί να συνέρχεται σε μια δημόσια πλατεία για να ακούσει τι έχουν να πούν οι ηγέτες του. Διαφορετικά ο λαός δεν θα είναι σε θέση να ελέγχει την Κυβέρνησή του.
Ο λαός ενός μεγάλου έθνους δεν συγκε-ντρώνεται πλέον στις πλατείες, όπως συνέβαινε στις αγορές της Αθήνας και της Ρώμης.Τα εκατομμύρια των συγχρόνων ανθρώπων συναντώνται σήμερα στις στήλες των εφημερίδων. Ό,τι λένε οι δημόσιοι άνδρες της χώρας, τα διαβάζουν και τα πληροφορούνται από τις εφημερίδες.΄Ετσι ο λαός παρακολουθεί και ελέγχει τις πράξεις της Κυβέρνησης”.
Κ. ΖΑΦΕΙΡΟΠΟΥΛΟΣ (Διετέλεσε Αρχι-συντάκτης της ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ):
“Η δημοσιογραφία δεν είναι βέβαια ένα λειτούργημα, αλλά ένα επάγγελμα. Ο δημοσιογράφος, φορεύς των αντιλήψεων μιας μερίδας της κοινής γνώμης, δεν είναι παρά ένας επαγγελματίας-αφού η εργασία του είναι ο βιοπορισμός- αλλά ένας επαγγελματίας με αυξημένη επιρροή και ακτινοβολία στον κύκλο των αναγνωστών του, στα άτομα που απευθύνεται για να μεταδώσει τις σκέψεις, τις ιδέες του, για να ενημερώσει και να τα καθοδηγήσει.”
ΟΥΪΛΛΙΑΜ ΡΑΝΤΟΛΦ ΧΗΡΣΤ (Ο μέγιστος του Αμερικανικού Τύπου)
“Θά ήθελα όπως οι συντάκτες μας δημοσιεύουν όλες ανεξαίρετα τις ειδήσεις στην εφημερίδα. Σκοπός της εφημερίδας είναι να δημοσιεύει τις ειδήσεις. Με ρώτησαν αν δικαιολογείται η δημοσίευση ενός ιδιωτικής φύσεως σκανδάλου. Καμιά δικαιολογία υπάρχει, αν πρόκειται περί σκανδάλου και δη ιδιωτικού. Αλλά οι πληροφορίες περί ιδιωτικών ενεργειών και των πράξεων των ιδιωτών, παύουν να είναι ιδιωτικής φύσεως όταν φθάνουν στα δικαστήρια. Πολλοί άνθρωποι , οι οποίοι αντιτίθενται στη δημοσίευση των ιδιωτικών υποθέσεων από τις εφημερίδες, λησμονούν ότι οι υποθέσεις τους έχουν προκαλέσει το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης, λόγω των ίδιων τους σφαλμάτων κι όχι από σφάλμα της εφημερίδας.
Δικαίωμα και καθήκον της εφημερίδας είναι να δημοσιεύει τα γεγονότα, για τα οποία ενδιαφέρεται το κοινόν είτε αυτά αφορούν σε δημόσιους άνδρες είτε σε ιδιώτες”
Μέγα το πρόβλημα που θίγει ο πρωτοπόρος Χήρστ . Η σχετική, περί αυτού φιλολογία που έχει ενσκύψει στην Ελλάδα και με εκείνη την Αρχή των Προσωπικών Δεδομένων είναι, τουλάχιστον, ανόητος και στην ανοησία εμπλέκονται Νομικοί και δικαστές, οι οποίοι έφθασαν αστόχαστα, να καταδικάζουν δημοσιογράφους, ΄Ελληνες, δια ψύλλου πήδημα, ή διότι έγραψαν ακόμη πως μια ζωντοχήρα είχε... “βαμμένα κατακόκκινα νύχια σαν το αίμα” κι άλλα αφελή, που, ωστόσο, εξελήφθησαν από τους δικαστές ως συκοφαντική ...δυσφήμηση!
Περί αυτού τού τόσον σοβαρού κεφαλαίου, για το τι μπορεί να γράφει και τι όχι ο δημοσιογράφος , προσεχώς και σε ειδικό καταλυτικό και καθοριστικό τόμο!
Θα κλείσουμε τη σελίδα αυτή, με την αισιόδοξη προτροπή του Αδαμαντίου Κοραή:
“Συστήσετε, λοιπόν αμέσως, εφημερίδες εις διάδοσιν ειδήσεων...Περιγράψατε τα πάνδεινα όσα δοκιμάζομεν, αποδείξετε ότι αποφάσισαν να μας περάσωσιν άπαντας εν στόματι μαχαίρας.. Δια των εφημερίδων και των ιεροκηρύκων εμπορείτε να εξάψετε τον γενικόν ενθουσιασμόν...Να γράφετε τις πράξεις σας εις εφημερίδα τυπωμένην, αν είναι δυνατόν, ειδεμί χειρόγραφημένην,δια να την πέμπετε εις τας εδώ εφημερίδας”.
Συμπέρασμα: Μην ψάχνετε για τον ακριβή ορισμό της δημοσιογραφίας. Ο Αδαμάντιος Κοραής, τον ζωγραφίζει θαυμαστά!
ΟΙ ΑΡΕΤΕΣ
ΤΟΥ ΡΕΠΟΡΤΕΡ
ΚΑΙ ΟΙ ΜΕΓΑΛΕΣ ΣΤΙΓΜΕΣ
ΤΟΥ ΡΕΠΟΡΤΑΖ
“ Ο πολλαπλασιασμός των αναγνωστών, είναι ο πολλαπλασιασμός των άρτων. Την ημέρα που ο Χριστός δημιούργησε αυτό το σύμβολο, διέβλεψε την τυπογραφία. Το θαύμα του είναι αυτό το εξαίσιο γεγονός.
Να ένα έντυπο. Μ΄ αυτό θα θρέψω πέντε χιλιάδες, εκατό χιλιάδες, ένα εκατομμύριο ψυχές, ολόκληρη την ανθρωπότητα.
Στον Χριστό που κάνει το θαύμα των πέντε άρτων, υπάρχει ο Γουτεμβέργιος. Ο ένας σπορέας, προμηνύει τον άλλον”
ΒΙΚΤΩΡ ΟΥΓΚΩ
ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ-ΑΡΕΤΕΣ που πρέπει να διαθέτει ο δημοσιογράφος
Τύποις, ο Ρεπόρτερ πρέπει να’ναι:
*Γεννημένος κυνηγός
*Ρεαλιστής
*Έξυπνος πολύ πιο πάνω από το μέτριο
*Να διαθέτει μνήμη καμήλας
*΄Εντιμος και αξιόπιστος.
*Διορατικός. Να μπορεί δηλαδή, έστω και χωρίς αποδείξεις να “πιάνει” τις πραγματικές διαστάσεις του γεγονότος.
* Πεισματάρης
*Ευγενής,συμπαθής
*Χιουμορίστας, χωρίς να λέει απαραιτήτως ανέκδοτα.
*Αντικειμενικός, χωρίς να χαρίζεται ούτε στη μάνα του.
*Ανυποχώρητος.... Προασπιστής αυτού που θεωρεί ως αλήθεια.
* Νά έχει την περιπέτεια μέσα στο αίμα του,γιατί η δημοσιογραφία είναι μια αέναη σκληρή περιπέτεια προς το άγνωστο.
Πολλές είναι οι “αρετές”, ιδιότητες που πρέπει να κουβαλάει στο σάκο του ο δημοσιογράφος. Είναι τόσο πολλές κι απρόσμενες που είναι αδύνατο να κωδικοποιηθούν. Μόνο σκόρπια και κατά περίπτωση αναφερόμαστε σε μερικές από αυτές ,τις στάνταρ, γνωστές ας πούμε, που χαρακτηρίζουν τον δημοσιογράφο.
Σε κάθε γεγονός, η επέμβαση του δημοσιογράφου στο στάδιο της ανίχνευσης, διερεύνησης του συμβάντος, είναι απρόσμενα ανεξέλεγκτη. Δεν διέπεται από συγκεκριμένους κανόνες ή φόρμες, αλλά κυρίως από την λάμψη, το αστροπελέκι που δέχεται στο μυαλό του τη συγκεκριμένη εκείνη στιγμή... της καταδίωξης του γεγονότος.
Υπάρχουν μερικά σταθερά σημεία, ιδιοτήτων, που παρουσιάζουμε πιο κάτω, αλλά δεν αποτελούν και απόλυτη πυξίδα ασφαλούς πλεύσης. Δεν καλύπτουν το εύρος, την περίεργη σύνθεση και τα αλλόκοτα υλικά με τα οποία είναι πλασμένος ο δημοσιογράφος.
Είναι απλώς ενδεικτικά κι αν τα διαθέτει αυτά, τότε είναι εγγύτερα, πολύ πιο κοντά προς την επιτυχία και στο ιδανικό του σωστού ολοκληρωμένου δημοσιογράφου.
΄Εχουμε ήδη αναφερθεί, στο αξίωμα πως η δημοσιογραφία δεν διδάσκεται μέσα στις αίθουσες των σπουδαστικών ιδρυμάτων. Τα έμφυτα είναι αυτά που προσδιορίζουν ποιος θα γίνει ή όχι δημοσιογράφος.
Η δημοσιογραφία, δεν είναι όπως όλα τ΄άλλα επαγγέλματα, που διέπονται από κάποιες αρχές, κανόνες, τους οποίους αν τηρείς, είσαι μέσα στο παιχνίδι του επαγγελματισμού. Πολλές από τις εκφάνσεις της δράσης του δημοσιογράφου είναι αδύνατον να “διδαχθούν”, διότι σε κάθε δημοσιογράφο οι εμπνεύσεις, οι πρωτοβουλίες που υιοθετεί σε μια συγκεκριμένη στιγμή είναι θέμα αστραπής μυαλού, μια αστραπή που η ίδια ποτέ συνήθως δεν επαναλαμβάνεται σε άλλο γεγονός. Διότι αυτό το άλλο γεγονός, κουβαλάει τις δικές του δυναμικές και απαιτεί, για να βγει στην επιφάνεια, μια άλλη εντελώς ξεχωριστή λάμψη.
Τον κανόνα αυτόν τον επιβεβαιώνει ο Γάλλος Δημοσιογράφος, Πιέρ Αρσαμπώ, που γράφει:
“Πρέπει να παραδεχθούμε ότι ένας καλός δημοσιογράφος, ευθύς και ικανός δεν χρειάζεται συμβουλές ή καμμια ειδική εκπαίδευση για να ασκήσει το επάγγελμά του επάξια και τίμια”.
Μικρό συμπέρασμα: Ο δημοσιογράφος πρέπει να εθίσει το νου του στην άσκηση της αστραπής. Η αστραπή, όσο κι αν μοιάζει κατερχόμενη εξ ουρανού, στην πράξη μπορεί να εκβιαστεί με την άθληση και να αποδίδει εντυπωσιακούς καρπούς.
Για να γίνει τούτο κατανοητό θα αναφέρουμε μια χαρακτηριστική περίπτωση, ΄Ελληνα δαιμόνιου ρεπόρτερ, ο οποίος χωρίς να έχει διδαχθεί τα “τερτίπια” της δημοσιογραφίας, στα “κόλπα” για την αλιεία της είδησης, δίδασκε ...τους άλλους συναδέλφους του. Και δεν είναι μόνον αυτός. Τα μεγαλύτερα αστέρια της δημοσιογραφίας έχουν διέλθει από ανάλογες... αστραπές.
Ο Ρεπόρτερ, λοιπόν αυτός, στην κάλυψη των γεγονότων, που συγκέντρωναν το ενδιαφέρον όλου του Τύπου, δηλαδή μαζί πολλών άλλων δημοσιογράφων, στον ίδιο τόπο της εξέλιξης του γεγονότος, απόκτησε τη συνήθεια να διαχωρίζει τον εαυτό του, από την υπόλοιπη δημοσιογραφική αγέλη.
Ηταν βέβαια πασίγνωστος και με φήμη λαγωνικού πρώτης κατηγορίας. Ωστόσο απόφευγε να έχει πολλά “νταραβέρια” με τους άλλους συναδέλφους του, όχι από σνομπάρισμα ή άλλη λόξα, αλλά από λόγους καθαρά πρακτικούς.
Είχε έγκαιρα διαπιστώσει πως όταν είναι μαζωμένοι πολλοί δημοσιογράφοι σ΄ ένα γεγονός, όλοι τους κάνουν μια τρύπα στο νερό. Μεταδίδουν στις εφημερίδες τους τα ίδια απαράλαχτα, και το μόνο που διέφερε από εφημερίδα σε εφημερίδα ήταν το στυλ γραφής και παρουσίασης του γεγονότος.
Αυτό το “όμοιο” το αρνιόταν ο οργανισμός του. Αυτός ήθελε εκείνο το κάτι άλλο που θα τον έκανε να ξεχωρίζει από τους συναδέλφους του.
Ετσι, σε τέτοιες “μαζώξεις” δημοσιογράφων πέριξ ενός γεγονότος-και όπου γίνεται πολύ χαβαλές- ο εν λόγω ρεπόρτερ την άραζε σ΄ ένα παράμερο τραπεζάκι, του καφενέ - συνήθως σε ρεπορτάζ κοινού ενδιαφέροντος οι δημοσιογράφοι την αράζουν σε μαγειριά και καφενεία- κι εκεί χωρίς καμιά επικοινωνία με τους άλλους, τα κουτσόπινε, πλην βαθέως συλλογάμενος για το τι μέλλει γενέσθαι με την αποστολή που είχε φορτωθεί.
Τον κατέτρωγε πώς θα εξασφάλιζε το κάτι άλλο από το γεγονός.΄Εβαζε τα συν και τα πλην, έκανε ατέλειωτες υποθέσεις πασχίζοντας να ακουμπήσει την πιο πιθανή εκδοχή αλήθειας.
Μετά, αφού κατέληγε στα συμπεράσματά του, προφασιζόμενος ότι πάει “για κατούρημα” τόσκαγε, εξαφανίζονταν από τη σύναξη των άλλων συναδέλφων του, οι οποίοι συνεχίζοντας την άσκοπη μουρμούρα τους, έπιναν, γελούσαν και ιστο-ρούσαν τις άνοστες ή νόστιμες περιπέτειές τους, σαν να μη συνέβαινε τίποτε.
Θα κάνανε τα τυπικά. Κάποιος θα τους έλεγε κάτι, κάποια επίσημη ανακοίνωση θα έβγαζε η Διοίκηση κι έτσι όλα μέλι- γάλα.΄Ολοι θά’χαν ταυτόσημα, τα ίδια στις εφημερίδες τους.
Μα είναι δημοσιογραφία αυτό;΄Η μήπως γραφειοκρατικό δημοσιουπαλληλίκι;
Κάποια στιγμή, οι άλλοι, ανακάλυπταν την απουσία του μοναχικού, ιστορούμενου ρεπόρτερ.
ΡΕΠΟΡΤΕΡ, ΑΥΤΟ ΤΟ ΠΑΡΑΔΟΞΟΝ ...ΖΩΟΝ
Ρεπόρτερς...κυνηγούν ρεπόρτερ!
Κάθε δημοσιογράφος οφείλει να ακολουθεί το δικό του ένστικτο για την κατάκτηση της είδησης!
Ο ρεπόρτερ είναι... ο Ιππότης της αποκαλύψεως!
Ανάστα ο Κύριος! Μέγιστη η ανησυχία στη δημοσιογραφική παρέα.
--Πάει ο “αλήτης”, το’ σκασε. ΄Οταν το σκάει αυτός, σημαίνει ότι θα βγάλει λαβράκι.. Την πατήσαμε .... μάγκες! έλεγαν. Και μετά πάσχιζαν ομαδόν όλοι, να ανακαλύψουν τον φυγάδα! Αντί να κυνηγάνε την είδηση, τρέχανε στο κατόπι του ... συναδέλφου τους!
Έτσι συνέβαινε στις περισσότερες φορές. Την “πατούσαν”. Οι εφημερίδες τους, τους έστελναν να καλύψουν ένα γεγονός κι αυτοί, “αναιδώς”, ομαδοποιούνταν και στέλνανε ειδήσεις πιλάφι, ενώ ο άλλος, ο φυγάς, έστελνε απόσταγμα.
Η δημοσιογραφία είναι αγρίως ανταγωνιστική.
Ο σωστός δημοσιογράφος δεν σκιάζεται από τον ανταγωνισμό, όπως στην προκειμένη περίπτωση,- ούτε φυσικά σαν κοτόπουλο ομαδοποιείται, όπως οι άλλοι. Ακολουθεί το δικό του ένστικτο για την κατάκτηση της αποκλειστικής είδησης.
Προς επαλήθευση των προηγηθέντων, θα αναφερθούμε και σε άλλα χαρακτηριστικά παραδείγματα εξασφάλισης “γεγονότων”, που δεν μπορούν να διδαχθούν.
Ο κάθε δημοσιογράφος έχει το δικό του τρόπο να φτάσει στο ποτάμι για να πιει νερό, να ψαρέψει το εξαιρετικό εκείνο λαβράκι, την πέστροφα που θα κάνει λαχταριστή την εφημερίδα, όπου εργάζεται.
Προηγουμένως, όμως, θα παρεμβάλουμε μερικές χαρακτηριστικές εκτιμήσεις του διαπρεπούς Αμερικανού σχολιαστή και αρθρογράφου Μάρκ ΄Ιντερ για τον ρεπόρτερ, αυτόν τον θρύλο, τον ιππότη της αποκαλύψεως.
Σημειώνει ο Αμερικανός δημοσιογράφος:
“Ο πραγματικός ρεπόρτερ είναι ένα “παράδοξο ζώο”. Αλιεύει καθημερινώς στην τεράστια θάλασσα των ειδήσεων.
Επιφανειακά είναι οκνηρός και κυνικός. Ο τρόπος που ζει δεν εναρμονίζεται πάντοτε με τους τύπους. Εν τούτοις, όταν έλθει η στιγμή της δοκιμασίας, όταν εμφανιστεί η μεγάλη είδηση, μεταβάλλεται αυτομάτως στον πλέον δραστήριο και δυναμικό ανθρώπινο όν. Αρχίζει το κυνήγι.
Ο ρεπόρτερ είναι το λαγωνικό. Ο ρεπόρτερ, ο οποίος εξωτερικώς φαίνεται τόσο ψυχρός, στην πραγματικότητα είναι ο πλέον ευαίσθητος από τους ανθρώπους. Ο ρεπόρτερ ασχολείται με το αίσθημα και συχνά αιχμαλωτίζεται απ΄ αυτό.
Ο ρεπόρτερ, πρέπει να είναι ο ταχύτερος απ΄ όλους τους δημοσιογράφους. Δεν υπάρχει χθες στα γραφεία των εφημερίδων. Υπάρχει μόνο το σήμερα.
Στην πυρετώδη ατμόσφαιρα μέσα στην οποία εκδίδεται η εφημερίδα, ο ρεπόρτερ οφείλει να εκπληρώσει το καθήκον του, οφείλει να δίδει δείγματα της ιδιοφυϊας του.
Η δημοσιογραφία ειναι διανοητική, πνευματική πολυσύνθετος εργασία.
Πολλοί στις δημοκρατικές κοινωνίες πιστεύουν ότι το καθαρώς πνευματικόν αυτό επάγγελμα είναι το σημαντικότερο από κάθε άλλο επάγγελμα.
Ο ΄Ιρβιν Κόμπ ήταν ο μόνος ρεπόρτερ της εφημερίδας του που παρακολούθησε τη δίκη του Χάρρυ Θω, για τη δολοφονία του Στάμφορντ Χουάϊτ.
Ο Κόμπ επραγματοποίησε τον άθλο να γράφει καθημερινά 15.000 λέξεις με το χέρι του, ενώ οι κλητήρες διαρκώς εναλλασσόμενοι έμπαιναν κι έβγαιναν από το γραφείο του μεταφέροντας τα χειρόγραφά του.
Ο ΄Αρθουρ Μπρισμπέϊν, που μέχρις στα γεράματά του εξακολουθούσε να θεωρεί τον εαυτό του ρεπόρτερ, μπορούσε να κάθεται απαθής σε μια γωνιά κατά τη διάρκεια μιας πολιτικής συγκέντρωσης και την επομένη να παρουσιάζει στους αναγνώστες του την πλέον έγκυρη πληροφόρηση για το συμβάν. (θυμηθείτε το όμοιο περιστατικό με τον δικό μας ρεπόρτερ που αναφέραμε λίγο πιο πριν.)
Ο Τζών Βάντερκοκ, άλλος ένας ρεπόρτερ, περίμενε στο Λονδίνο, τον θάνατο της θρυλικής Βασίλισσας Βικτωρίας. Είχε στηθεί με ένα ταχύ άλογο μισό μίλι μακριά από τα ανάκτορα, παρακολουθώντας ένα συγκεκριμένο παράθυρο των ανακτόρων. ΄Οταν του δόθηκε το συμφωνημένο σύνθημα από έναν υπηρέτη που δωροδόκησε, κάλπασε αμέσως και έτρεξε στο πλησιέστερο τηλεγραφείο και μετέδωσε πρώτος τη μεγάλη είδηση, το θάνατο της Βικτωρίας! Με τον τρόπο αυτό είχε σημειώσει μια παγκόσμια δημοσιογραφική επιτυχία.
Ο Τόμμυ Μίλλαρντ ήταν, ίσως, ο μόνος Αμερικανός ρεπόρτερ που φορούσε μονόκλ. Κάθονταν έξω από τη σκηνή του κατά τη διάρκεια του πολέμου των Μπόερς, όταν μια οβίδα εξερράγει κοντά του και τον τραυμάτισε στο πρόσωπο.
Ο Μίλαρντ, έμεινε απτόητος, καβάλησε ένα άλογο, πήγε στο πλησιέστερο τηλεγραφείο κι έστειλε προς την εφημερίδα του, τον “Κήρυκα της Ν. Υόρκης” την είδηση για την τρομακτική μάχη που άρχισε.
Κατόπιν λιποθύμησε από το αίμα που είχε χάσει. Στο νοσοκομείο παρέμεινε ένα χρόνο.
Οι αναγνώστες συχνά παραμερίζουν τις προσπάθειες των ρεπόρτερς, που χαρακτηρίζουν ως ανάξιες λόγου.
Εν τούτοις, ο δημοσιογράφος είναι το πλέον ακούραστο ον, όταν πρόκειται να αλιεύσει ειδήσεις, γεγονότα. Ουδέποτε παραιτείται της προσπάθειάς του.
Δεν είναι σπάνιο το φαινόμενο να καλεί η Αστυνομία, έμπειρα λαγωνικά της δημοσιογραφίας να την βοηθήσουν, όταν δεν μπορεί να λύσει μια σκοτεινή υπόθεση.
Η εργασία του ρεπόρτερ είναι πολυσύνθετη. Πολλοί εγκαταλείπουν τη δημοσιογραφία και τρέπονται σε άλλα επαγγέλματα.
Ο κατάλογος είναι μακρύς. Τα βιογραφικά λεξικά είναι γεμάτα από πρώην ρεπόρτερς. Τα περισσότερα από τα επιτυχέστερα μυθιστορήματα, θεατρικά έργα και κινηματογραφικά σενάρια στην Αμερική εγράφησαν από πρώην ρεπόρτερς.
Ο Ρεπόρτερ εξετάζει τη ζωή απ΄ όλες τις πλευρές της.”
Ο ρεπόρτερ είναι η σκιά των διασημοτήτων, πάσης φύσεως εγχωρίων ή μη. Καλώς ή κακώς, αυτοί -και τα έργα τους-αποτελούν μόνιμη τροφή του Τύπου.
Ο Ρεπόρτερ τους καταδιώκει. Οι διασημότητες, δείχνουν να ενοχλούνται, αλλά στη βάση είναι του δόγματος “τραβάτε με κι ας κλαίω.”
Δεν γίνανε διασημότητες αφ΄εαυτού, από το τίποτε και ως έλαχε. Στην δημόσια ανάδειξή τους- που επεδίωκαν διακαώς στα πρώτα βήματά τους, συνήργησαν ειδεχθώς οι δημοσιογράφοι.
Στη φωτό ο τ. βασιλεύς της Ελλάδας Κωνσταντίνος και η σκιά του, ένας ρεπόρτερ!
Ο ΡΕΠΟΡΤΕΡ …ΕΙΣΒΟΛΕΑΣ
Η πιο πάνω φωτογραφία έχει τη δική της ιστορία.
Ο ρεπόρτερ που φαίνεται σε εύγλωττη στάση στη φωτογραφία,(άνω) συνομιλεί εγκαρδίως με τον διάσημο πρωταγωνιστή της περίφημης ταινίας ΣΙΣΣΥ, Κάρλ Χάϊνς Μπέμ, που έπαιζε τον ρόλο του Αυστριακού πρίγκιπα στο πλευρό της αξέχαστης Ρόμυ Σνάϊντερ..
Πριν φτάσει στο επίπεδο αυτό ο ρεπόρτερ διέπραξε το αδίκημα της εισβολής, της παραβίασης οικογενειακού ασύλου.
Είχε την αποκλειστική πληροφορία, μέσω Βιέννης, πως ο ηθοποιός Κάρλ Χάϊνς Μπέμ, θα βρίσκονταν μια συγκεκριμένη μέρα στην Αθήνα, φιλοξενούμενος στο σπίτι του μεγάλου μας ζωγράφου Σπύρου Βασιλείου.
Ο ρεπόρτερ καταφθάνει σπίτι του. Η υπηρέτρια ρωτάει τι θέλει, αλλά αυτός χωρίς να δώσει σημασία ορμάει στο εσωτερικό του σπιτιού, και βλέπει, ω του θαύματος, τον Αυστριακό ηθοποιό να κουβεντιάζει με τον Σπύρο Βασιλείου. Του δίνει τον κωδικό επικοινωνίας κι αμέσως αρχίζει τις ερωτήσεις. Η συνέντευξη λαμβάνεται. Ο διαπρεπής ζωγράφος είναι με το στόμα ανοιχτό. Δεν αντιλαμβάνεται τι ακριβώς γινόταν μέσα στο σπίτι του. Κάποτε τόλμησε να ψελλίσει ο συμπαθής Μπάρμπα-Σπύρος:
--Με συγχωρείτε Κύριε, τι είστε εσείς, πως μπαίνετε έτσι μέσα στο σπίτι μου;
Ο ρεπόρτερ, έχοντας επίγνωση της απρέπειας της εισβολής του, ζήτησε συγνώμη, προσπάθησε να μπαλώσει όπως-όπως την άκομψη κατάσταση κι έφυγε. Την επομένη η εφημερίδα του είχε μια μικρή αποκλειστικότητα, κάτι που δεν είχαν οι άλλες εφημερίδες.
Μην ξεχνάμε ότι ο εν λόγω ηθοποιός, την εποχή του 1964, ήταν πρώτης διαλογής διασημότητα και το ότι για πρώτη φορά επισκέπτονταν την Ελλάδα, ήταν ένα γεγονός που δεν έπρεπε δημοσιογραφικά να αγνοηθεί.
Ο ρεπόρτερ σε πολλές περιστάσεις κάνει και τον εισβολέα. Κατά τα τελευταία ισχύοντα νομοθετήματα η εισβολή είναι πράξη κολάσιμη, μη επιτρεπτή και εν πάση περιπτώση, τουλάχιστον, άκομψη. Ωστόσο ο ρεπόρτερ το τόλμησε, έβγαλε την επιτυχία που προσδοκούσε και μπάλωσε τον όποιο δίκαιο θυμό είχε ο ιδιοκτήτης του ασύλου, διαπρεπής ζωγράφος Σπύρος Βασιλείου.
Δεν συνιστάται η εισβολή, όμως κάποτε είναι αναπόφευκτη. Τα πάντα εξαρτώνται από την κρίση και τις εκτιμήσεις του ρεπόρτερ στη συγκεκριμένη στιγμή που απλώνει τα δίχτυα του. Σέβεται τους κανόνες, αλλά ο σεβασμός προς την ενημέρωση των αναγνωστών του είναι πιο δυνατός μέσα του. Κι αυτό τον παρακινεί στα απονενοημένα!.
...................
Το " θέμα"μας –και ο εφιάλτης ταυτόχρονα- είναι-για όλους τους δρώντες δημοσιογράφους… είναι πώς να αρπάξουν από τα μαλλιά τον αναγνώστη και τον υποχρεώσουν να τους διαβάσει. Γι αυτό σήμερα η σκανδαλολογία «πουλάει». Χτες ήταν τα κοινά εγκλήματα, ο κίτρινος Τύπος κ.λ.π. Μπορεί να μας απογοητεύουν ορισμένως, αλλά το κυρίαρχο και καθοριστικό της υπάρξεως της δημοσιογραφίας είναι ο εντυπωσιασμός. Είναι θέμα οπτικής γωνίας. Τα γεγονότα άπειρα γύρω μας. ΄Ολοι τα βλέπουν, τα ζουν, αλλά αναδεικνύονται ως ειδήσεις εκείνα που κάποιος δημοσιογράφος τα βλέπει με διαφορετικό μάτι.
Θα πρέπει να ξέρετε ότι σε όλα τα Μ.Μ.Ε. φθάνουν καθημερινά πολλά γεγονότα, τα περισσότερα των οποίων απορρίπτονται. Γίνονται είδηση τα λιγότερα και πάντως εκείνα που διαθέτουν το προνόμιο να προκαλούν το ενδιαφέρον του αναγνώστη, θεατή ή ακροατή. ΚΑΝΩΝ καταλυτικός. Αν τα αστυνομικά αμερικάνικα φιλμς έχουν αντίκτυπο είναι γιατί ο άνθρωπος αρέσκεται στο σπάνιο, το περίεργο, το απίθανο.
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΙΚΟ ΡΕΠΟΡΤΑΖ--- (Ρεπορτάζ από τα δικαστήρια, από δίκες με άλλα λόγια)
**Το δικαστηριακό, ή δικαστικό ρεπορτάζ (έχει διάφορες ονομασίες) αποτελεί σημαντικό κόμβο στην ελληνική δημοσιογραφία. Στο εξωτερικό ο Τύπος, μάλλον δεν του δίνει τη σημασία που του ταιριάζει, πλην εξαιρέσεων και απαιτήσεων της επικαιρότητας. ΄Ισως κιόλα δεν υπάρχουν –εκεί-εξειδικευμένοι δημοσιογράφοι για το είδος αυτό!
**Το δικαστηριακό ρεπορτάζ είναι σπαρταριστό., απίστευτα και δημοσιογραφικά ηδονικό!
**Καθημερινά, ενώπιον των δικαστηρίων …ΑΛΛΗΛΟΣΦΑΖΟΝΤΑΙ ανθρώπινα όντα, συχνάκις για το τίποτε. Η παρουσία του Δημοσιογράφου σε αυτή την απίστευτη αρένα σφαγής , όπως είναι τα δικαστήρια, μπορεί να είναι ευεργετικά πολύτιμη στον άνθρωπο.
Στόχος του δημοσιογράφου παραμένει πάντα ο άνθρωπος!
Αυτό να μην ξεχνιέται σε καμιά περίπτωση.
**Το δικαστηριακό ρεπορτάζ – όπως και κάθε άλλο ρεπορτάζ, έχει πολλές εκφάνσεις δημιουργικότητας και αισθαντικότητας … για τον απλό πολίτη..
Και ιδού γιατί:
• Πηγαίνετε ως απλοί ακροατές σε όποια δίκη… (προτιμάτε τις θέσεις δίπλα σε δικηγόρους, κάτω από το αναλόγιο των δικαστών, ή και δίπλα στον κατηγορούμενο) και εκεί θα ανακαλύψτε τις απιθανότητες!
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Οι δικαστές έχουν δικαίωμα να αποφασίζουν την παρουσία δημοσιογράφων- φωτογράφων ή μη κατά τη διαδικασία… Συνήθως το επιτρέπουν)!
• Τις βλακείες των κοντόθορων δικαστών… Τις επιπολαιότητες και γκάφες των «γνωστών» δικηγόρων…τους εκπαιδευμένους μάρτυρες, τους ψευδομάρτυρες, το διαχεόμενο παντού μίσος, αλλά και το «δίκαιο» που είναι με το μέρος όλων… Ο καθένας έχει δίκαιο και το δίκαιο αναζητάει στις αίθουσες των δικαστηρίων.
• Πουθενά αλλού δεν συναντά κανείς τόση συσωρευμένη την ανθρώπινη λύσσα, την κατασπαρακτική διάθεση που έχει μέσα του ο άνθρωπος για τον συνάνθρωπό του.
• Πηγαίνετε… θα σπουδάσετε πολλά. Τα δικαστήρια είναι μέγιστη σχολή σπουδής της ανθρώπινης φύσης και αντιπαλότητας! Για ένα μέτρο οικοπέδου, αλληλοσφάζονται … οι λεγόμενοι… και άνθρωποι.
• Ο δημοσιογράφος που κυκλοφορεί σε τέτοιους χώρους μπορεί και ΒΓΑΖΕΙ- λαβράκια! Σταθερά.
Οι οικονομικές ή άλλου είδους διαφορές, οι φόνοι, τα μεγάλα ατυχήματα ή δυστυχήματα, οι φυσικές καταστροφές τα τροχαία με λίγα ή πολλά θύματα, τα διαζύγια ειδικά μεταξύ γνωστών ατόμων του δημόσιου βίου με όλα τα ευτράπελα τους, οι απλοί λεκτικοί διαπληκτισμοί και χιλιάδες άλλα καθημερινά έχουν κατάληξη πάντα τα δικαστήρια.
Ο εισαγγελέας κατέχει δεσπόζουσα θέση στη ζωή της καθημερινότητας. Διατάσσονται ανακρίσεις.. ανασκουμπώνονται οι δικηγόροι, επιστρατεύονται μάρτυρες, ένας ολάκερος κόσμος πάσχει και αλαφιασμένος τρέχει από πόρτα σε πόρτα… τεράστια χρηματικά ποσά δαπανόνται για να βρεθεί το δίκαιο του καθενός… από έναν δικαστή, ο οποίος συχνά τα έχει χαμένα και σχοινοβατεί για να είναι κατά το δυνατόν δικαιότερη, αντικειμενικότερη η απόφαση που θα εκδώσει.
Η απονομή της δικαιοσύνης, είναι μια ανθούσα βιομηχανία, μια φάμπρικα η οποία ταϊζει χιλιάδες ανθρώπους: Από τον αστυνομικό, τον δικαστή, τον δικηγόρο, τον κλητήρα, τον τυπογράφο που τυπώνει τα διάφορα χαρτόσημα, τον χαρτέμπορα , τον άνθρωπο που βγάζει φωτοαντίγραφα…και φυσικά τον δημοσιογράφο-ρεπορτερ των δικαστηρίων! ΄Ενας ολόκληρος κόσμος διακινείται και κινητοποιείται από τη στιγμή που θα γίνει έστω ένα απλό τροχαίο γρατσούνισμα ..
Υπό την έννοια αυτή το δικαστηριακό ρεπορτάζ έχει μεγάλη σημασία για τον έντυπο και ηλεκτρονικό Τύπο.
Το δικαστηριακό ρεπορτάζ καταλαμβάνει, -ανάλογα με την υπόθεση- μέγα χώρο ή χρόνο στον Τύπο.
Διακονείται από τους δικαστηριακούς (ή δικαστικούς) συντάκτες, οι οποίοι κατά κανόνα εκτός από την παρακολούθηση των δικών έχουν και την ευθύνη να παρακολουθούν και τα γεγονότα που πηγάζουν από το Υπουργείο Δικαιοσύνης. Αυτοί λέγονται συντάκτες Υπουργείου Δικαιοσύνης. Τονίζεται ότι δεν είναι απαραίτητα αναγκαίο, ο ίδιος άνθρωπος να κάνει και τα δύο (παρακολούθηση δικών και Υπουργείο δικαιοσύνης) Αυτό εξαρτάται από το μέσο και τα οικονομικά του, δηλαδή αν μπορεί να απασχολεί δύο συντάκτες, αντί του ενός για έναν συγγενή τομέα.
Συγγενείς τομείς αλλά διαφέρουν σε πολλά. Από το υπουργείο Δικαιοσύνης βγαίνουν πολλές ειδήσεις: Αποφάσεις υπουργικές για διάφορες ρυθμίσεις του δημοσίου βίου, προπαρασκευή νόμων και νομοσχέδια που οδηγούνται στη Βουλή για να ψηφιστούν ως νόμοι. Θέματα Συντάγματος , αναθεωρήσεις ή κατάργηση Νόμων… Διάφορα διοικητικά που αφορούν τα δικαστήρια και τα σοφρωνιστικά καταστήματα και πολλά άλλα γραφειοκρατικά που ωστόσο ενδιαφέρουν ένα τεράστιο αριθμό ατόμων. Εξάλλου το ότι υπάρχει υπουργείο δικαιοσύνης υποδηλοί τη σημασία που αποδίδει η Πολιτεία στον ευαίσθητο αυτό χώρο.
Υπάρχουν μεγάλες ή μικρές δίκες. Το μεγάλο είναι η συνάρτηση του ενδιαφέροντος που έχει μια υπόθεση στην κοινή γνώμη. Πολλάκις το ενδιαφέρον αυτό είναι «τεχνητό» και οφείλεται σε τεχνάσματα των δημοσιογράφων. Ο υπερβολικός τονισμός μιας απλής υπόθεσης, εξάπτει το κοινόν αίσθημα και τη φαντασία. Παμφάγος δε η κοινή γνώμη επιζητά περισσότερη πληροφόρηση… με αποτέλεσμα ο Τύπος να «κατασπαράσσει» το θέμα, γεγονός που έμμεσα να επηρεάζονται και οι δικαστές και κάποτε να εκδίδονται άδικες αποφάσεις. Γι αυτό και απαιτείται μεγάλη προσοχή στον χειρισμό εκ μέρους του δημοσιογράφου, του όποιου θέματος.
Από τα θεμελιώδη που πρέπει να έχει στο νου του, ο ρεπόρτερ των δικαστηρίων είναι τούτο:
Ποτέ δεν αποκαλεί τον δολοφόνο…έστω κι αν είναι ομολογημένη η πράξη… δολοφόνο, πολύ δε περισσότερο χρησιμοποιώντας επίθετα , όπως «στυγερός» «κακούργος» κ.λ.π. Προτιμάτε τη λέξη «ο δράστης».
Διότι πάντα υπάρχει περίπτωση να αθωωθεί ο κατηγορούμενος.
Διότι έχει πίσω του παιδιά και οικογένεια γιατί πρέπει κι αυτά να πληγώνονται από τη δημοσιογραφική γραφίδα; Ας αντιμετωπίζονται και οι κακούργοι ως άνθρωποι, έστω κι αν διέπραξαν τα αποτρόπαια, με τον δέοντα σεβασμό.
Κάποτε στις αρχές του 1962, γινόταν στην Αθήνα μια μεγάλη δίκη με δράστη τον Αμερικανό Ρόντζερ Ράνεϋ που κατηγορούνταν για τη δολοφονία δύο Ελλήνων ψαράδων, κάπου στις Κυκλάδες. Τα πτώματά τους όμως ουδέποτε ευρέθησαν. Οι εφημερίδες αφιέρωναν καθημερινά πολλές σελίδες για τη δίκη και το μυστήριό της.
Οι περισσότεροι δικαστηριακοί συντάκτες έγραφαν για τον δράστη με τους μελανότερους χαρακτηρισμούς. Τα επίθετα που «έβγαζαν» ήσαν πέραν πάσης φαντασίας … ο κακούργος, ο αδίστακτος, ο δολοφόνος, ο φονιάς , ο πήξας , ο δείξας, ήταν στην ημερησία διάταξη… και με τεράστιους τίτλους φυσικά.
Μόνον ένας δημοσιογράφος κρατούσε χαμηλούς τόνους κι απέφυγε την παγίδα να επιστρατεύσει ανεπίτρεπτους χαρακτηρισμούς για τον δολοφόνο, που όμως το αντικείμενο του φόνου(τα πτώματα) δεν βρέθηκε ποτέ. Αυτό τον έκανε συγκρατημένο και προσεκτικό στο όλο χειρισμό του δικαστηριακού ρεπορτάζ.
Η δίκη κάποτε τελείωσε . Ο Ράνευ καταδικάστηκε σε iισόβια κάθειρξη ..που μετά μία πάροδο…φυλάκισης έφυγε για Αμερική!
Αλλά η αμερικανική πρεσβεία στην Ελλάδα απέστειλε επιστολή στον συνήγορο του Ράνευ , διαπρεπή ποινικολόγο αείμνηστο Δημήτρη Πουλέα…(και τέως Υπουργό) όπου μεταξύ άλλων έπλεκε το εγκώμιο για τη σοβαρή στάση που τήρησε ο συγκεκριμένος δημοσιογράφος που απέφυγε να υιοθετήσει προ αποφάσεως δικαστικής, χαρακτηρισμούς για τον δράστη.
Ο Δημοσιογράφος αυτός είναι μέλος της Ε.Δ.Μ. Το δε παράδειγμά του είναι ενδεικτικό για το πόσο ανώφελο και ριψοκίνδυνο είναι για τον ρεπόρτερ να προβαίνει σε χαρακτηρισμούς και δη σε θολές υποθέσεις δικών.
Πολλές από τις θεωρούμενες μεγάλες δίκες (από ποιους αλήθεια θεωρούνται μεγάλες;) διαρκούν για μεγάλα χρονικά διαστήματα, πλην όμως με τις σημερινές συνθήκες … το ενδιαφέρον τους εκπνέει μέσα στο πρώτο τριήμερο!
Ας μην φιλολογήσουμε επί της διάρκειας του …ενδιαφέροντος.
Το «παιχνίδι του ενδιαφέροντος ρυθμίζεται αυτή τη στιγμή από τα τηλεοπτικά δίκτυα… που έχουν μια διαφορετική αντίληψη επί του «ενδιαφέροντος»…
Οι ταχύτητες είναι καταιγιστικές… Το «ενδιαφέρον» έχει πολλές όψεις και παραλλαγές.
Μερικά συνοπτικά …τρέχοντα παραδείγματα…
1- Συνεχίζεται η δίκη-φιάσκο του πρώην ηγέτη της Γιουγκοσλαβίας Μιλόσσεβιτς στη Χάγη! Ποιο Μ.Μ.Ε. την παρακολουθεί; Και γιατί δεν την πρακολουθεί;
2- Η όζουσα περίπτωση Γιοσάκη, Πατριαρχείο Ιεροσολύμων, Αρχιεπισκοπής Αθηνών σχεδόν ξεχάστηκε κι ανασταίνεται κάθε φορά .. που δρομολογείται κάτι νέο….Α, ναι να μη ξεχάσουμε και το πολυπρόσωπο Βαβύλη!
3- Τα δικαστικά σκάνδαλα… με εκείνους του λαδωμένους δικαστικούς που συναλλάσσονταν με δικηγόρους… για να εκδίδονται αποφάσεις ευμενείς προς κατηγορουμένους… κι αυτές είναι πλέον άνευ …ενδιαφέροντος για τα Μ.Μ.Ε.
4- Τώρα ξεφυτρώνει η περίπτωση του … αυτοκτονήσαντος Ρώσου «κακούργου» που ωστόσο δεν φαίνεται να είναι αυτός ο φονέας της Κερκυραίας γυναίκας…Τι κάνει ο δημοσιογράφος;
ΠΡΟΣΟΧΗ: Τα δικαστηριακά θέματα έχουν μεγάλη θολούρα. Το κόλπο βρίσκεται στο εξής: Ο κατηγορούμενος πρέπει να βγει «λευκός» και ο μηνυτής-θύμα … λερός!
Η συνταγή είναι πάγια. Πώς ο δικαστής να βγει σε ξέφωτο και να έχει ευθυκρισία;
Πώς ο σοβαρός δημοσιογράφος να διαχειριστεί με ευπρέπεια το θέμα;
Το συνηθέστερο είναι να πατάει πεπονόφλουδες.
΄Η με τη μία άποψη θα πάει ή με την άλλη. Οι δικηγόροι δε με τους οποίους συναγελάζεται… ο καθείς τους, πασχίζει να πάρει τον Τύπο με την μεριά του…
Οι δικηγόροι είναι κομβική λεπτομέρεια στο δικαστηριακό ρεπορτάζ. Η ανάπτυξη σχέσεων μαζί τους… αποφέρει δημοσιογραφικούς καρπούς, αποκλειστικότητες.
Αλλά η εξασφάλιση «αποκλειστικοτήτων» δεν είναι άνευ ανταλλαγμάτων. Ο Δημοσιογράφος …αναλαμβάνει να χαϊδεύει το δικηγόρο πληροφοριοδότη του… Κάπως … έτσι ξέρουμε … όσους ξέρουμε ως γνωστούς δικηγόρους. ΄Όχι για κανένα νομικό άθλο τους! Απλά γιατί έχουν κολεγιά, διαπλοκή με κάποιον δημοσιογράφο!!
Φαίνεται λογικό… αλλά επειδή αρκετοί από τους δικηγόρους, δεν είναι αγαθές περιστερές –κάθε άλλο μάλιστα: ….Όπου βρομιά και έγκλημα και κάποιος δικηγόρος από πίσω- τι γίνεται, αν κάποια στιγμή ο φιλαράκος πληροφοριοδότης μας νομικός , την πατήσει… εκτεθεί… ποια η θέση κι ο ρόλος του ρεπόρτερ… ;
Συνεπώς… χρειάζεται μεγάλη προσοχή… στις σχέσεις με τις πηγές πληροφοριών μας…διότι στις ενδεχόμενες αταξίες του, μπορεί να μας παρασύρει κι εμάς στο γκρεμό… ο δικηγόρος …το φιλαράκι μας!
Δεν υπάρχει διέξοδος; Είναι μπλοκαρισμένος ο δημοσιογράφος;
Κάθε άλλο.
΄Εχει το ένστικτό του, τη συνείδησή του. Πανίσχυρα όπλα .
Και φυσικά να μην έχει διασυνδέσεις με κανέναν, να μην είναι καλωδιωμένος.
Κι άρα μη λαδωνόμενος!... εξαγοραζόμενος δηλαδή!
Πολλοί δε δικηγόροι, βρομιάρηδες κι αδίστακτοί, λαδώνουν δημοσιογράφους….»Βγάλε τα συμπεράσματά σου. Καθόρισε τη στάση σου και δράση σου!
Ή καλή δημοσιογραφία θα κάνουμε… ή δημοσιογραφία της τσέπης…μας!
Κάποιοι δικαστηριακοί ρεπόρτερς προκειμένου να αναδείξουν την εκδοχή του φίλου τους δικηγόρου ή άλλους παράγοντος… τα «παίρνουν».
Για να μην είναι αναγκασμένος ο ρεπόρτερ των δικαστηρίων να διαπλέκεται με τέτοιες χλωμές- και ατιμωτικές της αξιοπρέπειας του- καταστάσεις…
αν συμπτωματικά έχει και πτυχίο νομικής, τότε απλοποιείται η αποστολή του. Ως δημοσιογράφος –δικηγόρος μπορεί άνετα να έχει πρόσβαση σε κάθε φάκελο δικαστικής διένεξης… με αποτέλεσμα να «βγάζει» ενδιαφέροντα πράγματα. Αλλά είπαμε… οι περισσότεροι ρεπόρτερς δεν είναι νομικοί…
Αλλά επειδή έχουν ύφος και ύψος… μπορεί με λίγα τρικ να προσποιηθούν τον δικηγόρο… αρκεί να θέλουν να φτάσουν στην …πηγή πληροφόρησης…
Υπάρχει δημοσιογράφος, που βιώνει απίστευτες καταστάσεις. Όσάκις βρίσκεται στα δικαστήρια της Ευελπίδων. Πολλοί τον εκλαμβάνουν…. ως δικηγόρο και του ζητούν νομικές συμβουλές… Είναι βλοσυρός , σοβαροφανής, βαδίζει αργά και βαριεστημένα… γενικά δίνει την εικόνα μεγαλοδικηγόρου…Τον προσεγγίζουν διάφοροι. Του λένε τα δικά τους…τους λέει όσα δικά του συμβατά με τη νομοθεσία που ξέρει….κι όλοι ευτυχούν….
Εν τάξει τέτοιες χλωμές περιπτώσεις υπάρχουν, αλλά δεν είναι ο κανών…
Μικρές δίκες… μεγάλες …απολαύσεις
Πέραν των μεγάλων δικών υπάρχουν και πολλά άλλα σημαντικότατα που προκύπτουν από την παρακολούθηση δικών….Χωρίς να το περιμένεις και βάζοντας αφτί σε κάποια- όποια- δίκη… ακόμη και για εργατικές διαφορές ή μη εξοφλημένα γραμμάτια ..μπορείς να ανακαλύψεις σπαρταριστά θέματα ! Εξαρτάται από το αφτί σου πόσο εξασκημένο είναι!
ΜΑΘΕ ΝΑ ΑΚΟΥΣ! Το δικαστικό ρεπορτάζ είναι βασικά …ΑΚΟΥΣΜΑ.
Στην περίοδο του 1960-70 υπήρξε τουλάχιστον ένας δημοσιογράφος που από τη ΜΕΣΗΜΒΡΙΝΗ της Ελένης Βλάχου, που είχε αναγάγει το δικαστηριακό ρεπορτάζ σε… λογοτέχνημα , που το ρουφούσαν οι αναγνώστες. Είχε καθημερινή στήλη και κατέγραφε απλές, ασήμαντες δικαστικές διαφορές. Μα τα έγραφε, με φαντασία κι αγάπη…τόσο γόνιμα δημοσιογραφικά! Δυστυχώς ο καλός αυτός δημοσιογράφος –ο πρώτος που έφερε , έκανε οικείο το δικαστηριακό ρεπορτάζ- πέθανε νεότατος, στα 42 του χρόνια!
**Εκείνη την εποχή (1960 και μεταγενέστερα) οι ανθρώπινες δικαστικές διενέξεις δεν διέφεραν φυσικά από τις σημερινές…Πλην όμως εμπεριείχαν γαργαλιστικά πολλά. ΄Όπως θέματα μοιχείας, ( σήμερα λόγω Ανδρέα Παπανδρέου αποποινικοποιήθηκε η μοιχεία … Καλώς-κακώς δεν εξετάζεται. Πλην όμως απωλέσθη το δικαστηριακό θέμα-είδος για τον ρεπόρτερ!
Ο Ανδρέας Παπανδρέου ντάλα γυναικάς–με νόμο- κατάργησε τη μοιχεία! Τον συνέφερε ατομικά! Το τι απίστευτα ακούγονταν στα δικαστήρια –τότε- ξεπερνάει κάθε φαντασία Όλοι σπαρταρούσαν –από τα στοιχεία που έπεφταν στο δικαστήριο-, οι δε δημοσιογράφοι… που παρακολουθούσαν τέτοιες δίκες… διαβαζόντουσαν άπληστα… για όσα γαργαλιστικά έγραφαν στις εφημερίδες τους!
Και σήμερα φυσικά υπάρχουν, ανάλογα ενδιαφέροντα φαινόμενα, που μπορούν να αξιοποιηθούν δημοσιογραφικά.
ΣΗΜΕΡΑ όμως, το δικαστηριακό ρεπορτάζ, είναι αποτιμημένο και μάλλον υποτιμημένο! Βλακωδώς και από τους ίδιους δημοσιογράφους!!!
Η υποβάθμισή του πρωτίστως αφορά στην ανεπάρκεια των ίδιων των δημοσιογράφων, πολλοί των οποίων –συμπτωματικά- έχουν και γνώση Νομικής! Αυτό είναι και το δράμα τους!
Οι δικαστηριακοί ρεπόρτερς δεν είναι αναγκαίο να έχουν σπουδάσει ΝΟΜΙΚΗ, αν και σήμερα αρκετοί έχουν περάσει από το στάδιο αυτό… Η νομική ανεξάρτητα από τα παλαβά της-μονστράρεται ως κυρίαρχος της ζωής μας…ως γνωστόν-
Σπεύδουν στις μεγάλες δίκες, προς επικουρία του επισήμου δικαστηριακού συντάκτη κι άλλοι συντάκτες. Οι επίκουροι κάνουν πολλά όπως: ΄Άλλοι γράφουν μικρά ενσταντανέ, σκίτσα, σχολιάκια, άλλοι παίρνουν συνεντεύξεις σύντομες από τους διαδίκους…. Άλλοι –αναλυτές- βυθοσκοπούν τη δίκη από μια άλλη σκοπιά.΄Ετσι κάθε Μ.Μ.Ε. πασχίζει να δώσει σφαιρικά την καλύτερη-πληρέστερη εκδοχή της διεξαγόμενης δίκης που συγκεντρώνει το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης. ΄Όλα αυτά βέβαια γίνονται και αποφασίζονται από την Αρχισυνταξία του Μ.Μ.Ε και πάντα κάτω από το πρίσμα πόσο ολοκληρωμένη εικόνα θα εμφανίσουν στους αναγνώστες τους-θεατές-ακροατές τους!
Επειδή στα τελευταία χρόνια… γίνεται μια επίδειξη από τα τηλεοπτικά κανάλια , κάποιοι δημοσιογράφοι εμφανίζονται να ισχυρίζονται ανοήτως πως … είναι και …νομικοί ( Παναγιωτόπουλος, Χατζηνικολάου… κ.α.) … Πρόκειται για επιπολαιότητα… ανούσιον!
Προς τι αυτοί οι ισχυρισμοί; Για να ενισχυθεί με την επιστράτευση… της Νομικής, ποίος , τι… η δημοσιογραφία μήπως; Κουταμάρες! Διχασμένες προσωπικότητες οι ισχυριζόμενοι αυτά! Ας πάνε –για να γίνουν πιστευτοί- να κάνουν τον δικηγόρο… όταν ΟΛΟΙ οι δικηγόροι, φλέγονται να κάνουν τον δημοσιογράφο!
Τα πράγματα είναι απλά: Ο δικαστηριακός ρεπόρτερ δεν είναι αναγκασμένος να έχει σπουδές …νομικής. Αν κάποιοι, έχουν ανάγκη να πιστοποιήσουν.. να ενισχύσουν την … δημοσιογραφική οντότητά τους… επικαλούμενοι την νομική… ας το κάνουν! Καταγέλαστοι θα είναι. Απλά! Και ..σταθερά!
Οφείλει όμως-ο ρεπόρτερ των δικαστηρίων- να έχει γνώσεις των τυπικών… όπως χοντράδες από τη δικονομία ή άλλες γραφειοκρατικές διαδικασίες … που πουλάνε –σε πελάτες τους σε τιμή ευκαιρίας- οι δικηγόροι και πάντα με το επίχρισμα … « μα…για τα έξοδα… των χαρτοσήμων…» Μόνο για τα χαρτόσημα μιλάνε.Την αμοιβή τους σπανίως επικαλούνται!
Τα τυπικά αυτά που οφείλει να γνωρίζει ο ρεπόρτερ … κατακτώνται μέσα σε 2-3 μέρες….Το βασικό μότο για το δικαστηριακό ρεπόρτάζ: Βλέπεις-ακούεις-γράφεις.
Ο νέος ρεπόρτερ θα συναντήσει βεβαίως στα δικαστήρια… και εξυπνάκηδες συναδέλφους… τσούρμο οι τύποι αυτοί! Μην τους δώσεις την παραμικρή σημασία!
Εξυπνάκηδες είναι! ΜΟΝΟΝ! Καμιά σημασία σε τέτοια υποκείμενα….
ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΡΕΠΟΡΤΑΖ;
Μα όπως όλα τα ρεπορτάζ. Βλέπεις, ακούς, γράφεις!
Πηγαίνεις σε κάποια δίκη. Κάθεσαι. Ακούς το θέμα… Αν σε ενδιαφέρει-κυρίως θεωρείς ότι το θέμα … ενδιαφέρει… τον αναγνώστη σου. Αυτό είναι!
Πριν κάνεις αυτό… Τρέξε στα πινάκια των υποθέσεων που εκδικάζονται!
Δεν ενδιαφέρει;. Πας σε άλλο ακροατήριο, πινάκιο!
Το ένστικτό σου σε προειδοποιεί…. Το ακολουθείς. Μπορεί να κάνεις λάθος. Να απαγοητευθείς… Πήγαινε σε άλλη πόρτα-πινάκιο!.
Να έχεις κατά νου: Καμιά δικαστική υπόθεση, δεν είναι άνευ ενδιαφέροντος.
Πρέπει όμως να ασκήσεις εαυτόν… στο να συλλέγεις το απόλυτο ενδιαφέρον για τον αναγνώστη σου. Στα δικαστήρια υπάρχει αυτό.
Τι γράφεις; Πως τα γράφεις; Εδώ, στη λεπτομέρεια αυτή, βρίσκεται η μαγεία!
Πάνω απ΄ όλα χρειάζεται …να επιλέξεις. Το τι –ποιά δίκη- θα ακούσεις-παρακολουθήσεις!.
Πόσο ενδιαφέρον αυτή μπορεί να έχει για τον αναγνώστη σου;
Κι όταν σκεφθείς ότι καθημερινά διεξάγονται περί τις 10.000 δίκες άντε … τρέχα και συμμάζεψε τα …ασυμμάζευτα!
Η ΕΠΙΛΟΓΗ:…ΜΙΑΣ…
.. δίκης γίνεται με δύο τρόπους: α) Πρωκαταρτικά β) τυχαία .
Το πρωκαταρτικά σημαίνει οργάνωση: Επικοινωνία με τους δικηγόρους που διαχειρίζονται υποθέσεις.
Φτιάξε μια λίστα με δικηγόρους με τους οποίους μπορείς να έχεις τακτική επικοινωνία. Θα έχεις πολλά θέματα.
Οι δικηγόροι έχουν στο δισάκι τους πολλές υποθέσεις που μπορεί να βοηθούν το δημοσιογραφικό έργο σου.
Οι δικηγόροι- είναι βασικά εξυπνάκηδες και πονηροί και με πολλές πληγές-
Μπορείς να τους διαχειριστείς… να τους δουλέψεις. Είναι ευάλωτοι.
Εκείνοι κυρίως οι παραθυριακοί έχουν πολλά συν και κυρίως πλην… Αν τους χαϊδέψεις…απογυμνώνονται και ειδικά προς τα Μ.Μ.Ε… Αλλοτριώνονται… κάνουν τον καμπόσο… τον κόκορα, πλην όμως είναι για τον ικανό δημοσιογράφο ανεξάντλητη τροφή! Οι καλοί δεσμοί με δικηγόρους οδηγούν πολλάκις σε πολλές αποκλειστικότητες.
΄Στην ίδια κλίμακα κινούνται και οι δικαστές. Αλλά «δύσκολοι» στην προσέγγιση… ΄Όμως δεν είναι απόρθητα φρούρια. ΄Εχουν το … ακαταλόγιστο. Οι αποφάσεις τους δεν κρίνονται, λέει ο νόμος … προκειμένου…η Πολιτεία να εξασφαλίζει ένα είδος κύρους και ισορροπίας . Ωστόσο τα τελευταία χρόνια η κριτική προς δικαστικές αποφάσεις μεγαλώνει και θα μεγαλώνει περισσότερο, όσο η εμπιστοσύνη του κοινού θα λιγοστεύει προς τους δικαστικούς λειτουργούς εξ αιτίας φυσικά των φανερών ή κρυφών αταξιών τους.
ΕΝΔΟ-ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΕΙΣ…
Μιλήσαμε ήδη για τις συνδέσεις-πηγές- που πρέπει να έχει ο δικαστηριακός συντάκτης,(δικηγόροι-δικαστές…) .Πρέπει λέμε αλλά όχι κι ότι οφείλει να έχει.!
Αυτό εξαρτάται από τη ιδιοσυγκρασία του.
Σε όλα τα δικαστήρια της χώρας οι δημοσιογράφοι… είναι κλαμπ.. συνασπισμένοι εν ενί σώματι. Μια ψυχή, μία από ΤΑ ΙΔΙΑ. ΄Οπερ σημαίνει ότι η δημοσιογραφία πάει κατά διαόλου! Τι μπορεί να προσφέρει όταν όλοι οι δημοσιογράφοι…γράφουν μία από τα ίδια;…
Τεμπελιάζοντας και μη ανησυχούντες… έχουν συνασπιστεί σε μια σπείρα (κυριολεκτικά) … Και τι κάνουν; Διαθέτουν και ειδικά παραχωρηθέν γραφείο, όπου συγκεντρώνονται και συναγελαζόμενοι μεταξύ τους… Τι κάνουν ; Απλά ανταλλάσσουν πληροφορίες και μετά εμφανίζουν στον Τύπο…την ίδια μανέστρα πληροφόρησης! Γι αυτό κανείς απορεί που όλες οι εφημερίδες –πλην κάποιων μικρών εξαιρέσεων- έχουν ομοούσιον ειδησεογραφία.
΄Ο,τι έχει η μια εφημερίδα, ή το άλλο Μ.Μ.Ε το έχει κι ο άλλος.! Η ειδησεογραφία είναι κοινή. Στην πραγματικότητα με τα τραστ (δικαστηριακό, πολιτικό, κοντολογής σε κάθε τομέα ρεπορτάζ) κατευθύνονται οι ειδήσεις., συχνά και η σκοπιμότητά τους. Προπαρασκευάζουν τι ειδησεογραφικό φαγητό θα δώσουν στο κοινό. Αυτοί-οι συντάκτες- καθορίζουν ποια δικαστηριακά συμβάντα θα δημοσιευθούν την επομένη και ποια όχι. Ποιον δικηγόρο θα προβάλλουν και ποιον θα θάψουν…ακόμη προς ποία τροχιά θα δρομολογήσουν το γεγονός και ποιες εντυπώσεις θα προκαλέσουν στην κοινή γνώμη αλλά και στους παράγοντες τη δίκης, όλα αυτά είναι επίμεμπτα και καταδικαστέα. Υπάρχουν, εν τούτοις. Καλόν είναι να αποφεύγονται ειδικά από τον νέον δημοσιογράφο. Δεν είναι βέβαια εύκολο, αφού από την πρώτη στιγμή θα του ζητηθεί να μπει στο τραστ…Αν αρνηθεί θα αντιμετωπίσει τη δυσφορία των άλλων…συναδέλφων…Αν πατάει στα δικά του πόδια, αν πιστεύει στο δικό του άστρο, δεν έχει να σκιαχτεί από τίποτε. Γιατί πολύ απλά δεν μπορούν να του κάνουν τίποτε. Το πολύ να χάσει καμιά είδηση, αλλά έχει τη δυνατότητα να εξασφαλίζει περισσότερες από τους άλλους και θα τους κάνει κάποια στιγμή να τρέχουν από πίσω του και να μην φτάνουν…
Αυτά τα τραστ που έχουν σκαρώσει …οι δημοσιογράφοι είναι ό,τι χειρότερο για τη δημοσιογραφία. !
΄Ητοι εργάζεται ένας δημοσιογράφος –γράφει την είδηση σε καρμπόν(σε παλαιότερες εποχές)- η τη φωτοτυπεί σήμερα- και μετά τη διανέμει … σε 15 άλλους ( όσες και οι εφημερίδες που δουλεύουν οι άλλοι μέτοχοι του τραστ. Προκειμένου δε να λειτουργεί ρολόι το τραστ έχουν συμφωνήσει και βάρδιες…τη μια μέρα πάει στα δικαστήρια ο ένας… και την άλλη άλλος συνάδελφος. Συγκεντρώνει την ειδησεογραφία της μέρας και μετά κατά το μεσημεράκι συγκεντρώνονται στην αίθουσά τους και γίνεται η μοιρασιά κι η ανταλλαγή πληροφοριών. Συχνά ούτε αυτό είναι αναγκαίο, διότι η ανταλλαγή γίνεται και τηλεφωνικά ή και με e-mail! Η συνεργασία αυτή μεταξύ δημοσιογράφων αυτοκαταργείται στα μεγάλα γεγονότα που απαιτούν πιο επισταμένη παρακολούθηση και έρευνα.!.
Ομαδοποιημένες …ομογενοποιημένες ειδήσεις… Ο,τι πιο ευτελές μπορεί να υπάρξει στην ενημέρωση. Ρίξτε μια ματιά στα κανάλια και θα δείτε τη προστυχιά: Την ίδια στιγμή,ώρα-λεπτό) μεταδίδουν την ίδια είδηση. Ετσι όλος ο Τύπος ..έχει μια από τα ίδια και καμιά ξεχωριστή δημοσιογραφική ιδιαιτερότητα. Γιατί; Η απάντηση βρίσκεται στα διαπλεκόμενα μεταξύ δημοσιογράφων… πρώτον… αλλά και στην …κατασκοπεία!
Τι πάει να πει κατασκοπεία;… Ο ένας παρακολουθεί τις κινήσεις του άλλου, και οι πάντες …όλους! Ενώ θα μπορούσαν .. οι ποιούντες το δημοσιογράφο, έτσι όπως τον ποιούν - σήμερα-να κυνηγάνε τις δικές τους στοχεύσεις!-scoop
RETRO… αναδρομές
Από τις περιπτώσεις διαζυγίων ξεχωρίζει λαμπρώς… αυτή που κατέθεσε ένας που εμφανίζεται και ως … επιφανής. Ο προφέσσορας Συνταγματολόγος. Δ. Τ.., Ευροβουλευτής του ΠΑΣΟΚ.. κ.λ.π.
Ποια η ιδιαιτερότητα;
Η αναισχυντία και η μικρότητά του να ζητήσει διαζύγιο από την γυναίκα του με την κατηγορία ότι αυτή πεογλυφούσε… το πράμα (γενετικό όργανο)του κηπουρού τους!
Η ιστορία … φυσικά και δημοσιεύτηκε στις εφημερίδες.
Αλλά ο κύριος καθηγητής , δεν ίδρωσε … δεν αυτοκτόνησε… μα συνεχίζει να μπερδεύεται στα πόδια μας, ως σπουδαίος… πανεπιστημιακός! Ο ευτελέστατος αυτός! Μια γυναίκα μόνο με λουλούδια τη …δέρνεις… κι αυτός χτύπησε τη γυναίκα του με… πεογλυφία! Ο… Συνταγματολόγος! Ο προφέσορας! Ο αληταράς!
Το καταγράφουμε εδώ με τη δέουσα αυστηρότητα ώστε ο σπουδαστής να ξέρει σε ποια πεδία δρα… και να μην εντυπωσιάζεται από τίτλους και ταμπέλες. Να ξέρει πως πάνω απ΄όλα ότι ο ίδιος είναι ο κυρίαρχος, ο αφέντης του παιχνιδιού. Αυτός, ο ρεπόρτερ κρατάει τη μπαγκέτα και διευθύνει την ορχήστρα! Κανείς άλλος!
Οι ρετρό αναφορές, συνηθίζονται από τις εφημερίδες. Και την τηλεόραση. Γεγονότα που συντάραξαν την κοινή γνώμη στο παρελθόν… επανέρχονται μετά 10 -20 χρόνια στο προσκήνιο…. Σαν ιστορικά συμβάντα. Ειδικά οι μεγάλες δίκες.
Οφείλει συνεπώς, ο ρεπόρτερ να κρατάει στο καρνέ του τα σημαντικά συμβάντα και μετά από χρόνια να τα επαναφέρει στο προσκήνιο.
Πώς όμως;
Παράδειγμα: Ο Βαγγέλης Ρωχάμης, είναι μια σημαντική περίπτωση. Αξιοπρεπέστατος κι ελεύθερος σήμερα. Μπορεί να τον ονοματίσει σήμερα ο δημοσιογράφος ως κακοποιό; Στο παρελθόν διέπραξε μικροκατεργαριές… Δεν σκότωσε κανένα… Δραπέτευσε από τις φυλακές πολλές φορές. Ξευτέλισε τις αστυνομικές αρχές…οι οποίες τον είχαν στο στόχαστρο ακριβώς γι αυτό το λόγο έγινε διάσημος.! Επειδή με δύο απλές κινήσεις του, τους έδειχνε την απόλυτη γύμνια τους!
Επαναφέροντας το Ρωχάμη στη δημοσιότητα… ρετρό, μπορεί ο δημοσιογράφος να τον αποκαλεί … κακοποιό; ΄Εστω τέως κακοποιό;
Σε καμιά περίπτωση! Το διέπραξε εν τούτοις η εφημερίδα ΕΘΝΟΣ τώρα στις 8.1.2006 … που εντάσσει τον άνθρωπο αυτόν στην κατηγορία των «διαβόητων κακοποιών»… που έγραψαν ιστορία!
Ο κ. Ρωχάμης έχει όλο το δικαίωμα να τραβήξει τα αφτιά σε αυτή τη φυλλάδα.
Μα δεν θα τα τραβήξει…
Μα κι οι εφημερίδες θα συνεχίσουν να έχουν τέτοιο άθλιο χαβά…προσβολής ατόμων που κάποτε…λάθεψαν στη ζωή τους. Υπάρχουν διέξοδοι στον συντάκτη. Δεν είναι ανάγκη να επαναφέρει στη μνήμη τον κακοποιό προγενέστερο βίο κάποιου ατόμου…έστω και διαβοήτου. Μπορεί αν θέλει να ιστορήσει τις πράξεις του, να το κάνει όμως με ευπρεπέστερο τρόπο. Να παρουσιάσει τα «ανδραγαθήματά του» αλλά ας μην επιστρατεύει χαρακτηρισμούς που πιθανόν να πληγώσουν άλλα κοντινά πρόσωπά του. Ο δημοσιογράφος δεν είναι τιμωρός. Μάλλον αγαπησιάρης είναι. Είναι ανθρωποκεντρική η δουλειά του. Σεβαστικιά προς τους πάντες, μαζί με τα λάθη που κουβουλάνε.
Αποφεύγετε να είστε σκληροί…
Να είστε ανθρώπινοι, προς κάθε ανθρώπινη αταξία. Εί δυνατόν και χαδιάρικοι.
Αγαπάτε και τους ατακτούντες! Προ παντός αυτούς …τους μη εκ προθέσεως!
Μην τους λιθοβολείτε πριν οι ίδιοι διαπιστώσετε την ειλικρίνεια των ισχυρισμών τους. ΄Οσο κι αν μπλοφάρουν ή υποκρίνονται οι κατηγορούμενοι… στο βάθος τους θα βρείτε τη τρύπα της αλήθειας της υπάρξέως τους!
Ειδικά σε … δικαστικές υποθέσεις.
Ο δικαστής δεν γνωρίζει τι απόφαση … εκδίδει… ΄Ετσι του’ ρχεται… έτσι αποφασίζει… βιομηχανικά… αναίσθητα….και κατά συνείδηση πάντα.
Οι δικηγόροι παίζουν το δικό τους παιχνίδι… ΄Οποιος αρπάξει τα περισσότερα…σε …χαρτόσημα! Σημείωση… οι περισσότεροι των δικηγόρων, δεν μιλάνε –στον πελάτη τους- για την αμοιβή τους για τις σημαντικές σίγουρα υπηρεσίες που προσφέρουν- αλλά για τα έξοδα-χαρτόσημα- της παράστασής τους… τα οποία χαρτόσημα είναι κάποιες δραχμούλες-ευρουλάκια σήμερα , αλλά αυτά τα χαζά επιστρατεύουν οι νομικοί μας σύμβουλοι, ενώ θα μπορούσαν να λένε τα πράματα με ευθύτητα!
Οι μάρτυρες… δεν σκαμπάζουν ουδέν…Προπονούνται στο τι θα πουν!
Αλλά οι δημοσιογράφοι γιατί να εμπλέκονται σε τέτοιες φαυλότητες ,ηλιθιότητες;
Εν κατακλείδι: Το δικαστηριακό ρεπορτάζ έχει δυναμική παρουσία στον Τύπο. Σχεδόν καθημερινά γίνεται αναφορά σε δίκες μικρού ή μεγάλου ενδιαφέροντος.
Οι μικρές δίκες –ασήμαντα περιστατικά διαφοράς μεταξύ συνανθρώπων- είναι λαχταριστές, ζουμερές!
Το τραστ των δικαστηριακών συντακτών έχει επικεντρώσει το ενδιαφέρον του στα μεγάλα συμβάντα, κι όχι δημοσιογραφικά άδικα…Εκεί παίζεται το χοντρό παιχνίδι….Τα μεγάλα συμβάντα έχουν ημερομηνία λήξης στο Τύπο. Δεν κρατάνε πάνω από τριήμερο…
Τα μικρά … είναι ατελεύτητα…
Ο ρεπόρτερ που θα στοχεύσει προς αυτά, μπορεί να ευτυχήσει, συμβαλλούσης και της φαντασίας του και του στυλ παρουσίασης…
Π.Χ. ΄Όταν εν τοις δικαστηρίοις διαπληκτίζονται δύο γυναίκες , το θέμα-και θέαμα – είναι σπαρταριστό. Στον δημοσιογράφο εναπόκειται να το προσμετρήσει και αναδείξει!
Η δεύτερη δίκη της οργάνωσης 17 Νοέμβρη, ξεφούσκωσε πριν αρχίσει. Πριν όμως είχαν ξεφουσκώσει οι ίδιοι οι δημοσιογράφοι. Περιορίστηκαν στα τυπικά. Σε κάποιες δηλώσεις των κατηγορουμένων και ουδέν έτερον.
Αν ληφθεί υπόψη ότι τα μέλη της 17ης Νοεμβρίου…. Είναι από αστεία έως αφελή…ο σωστός δικαστηριακός συντάκτης… θα έγραφε μερόνυχτα και τελειωμό δεν θα είχε.
Σύμπας, όμως ο ελληνικός τύπος παράτησε τη δίκη αυτή… ως άνευ πλέον ενδιαφέροντος και το πολύ που μαθαίνουμε σήμερα είναι μια παράγραφο πως σήμερα έγινε αυτό,… η φταρνίστηκε ο αξιότιμος κ. Γιωτόπουλος, η έβηξε ο κ. Κουφοντίνας…
Στη συγκεκριμένη δίκη υπάρχει έλλειμμα δημοσιογραφικό σίγουρα.
Παλαιότερα, πριν από 30 χρόνια είχε γίνει η δίκη, στο Τέλ-Αβιβ- του διαβόητου Άϊχμαν, ενός γιατρού που θέρισε πολλούς εβραίους στα κρεματόρια των Ναζί.
Η δημοσιότητα για τη δίκη αυτή είχε παγκόσμιο χαρακτήρα. Ήταν αφειδώς πλέρια.
Για την ιστορία αναφέρουμε πως ο εν λόγω Χιτλερικός, συνελήφθη στην Αργεντινή, από κάποιο τύπο-κυνηγό των Ναζί- Εβραίο, που είχε συστήσει γραφείο κυνηγίου στη Βιέννη κατά των επιζόντων του Χιτλερικού καθεστώτος. Συνέλαβαν τον Αϊχμαν και ανορθοδόξως τον …μετακόμισαν στο Ισραήλ όπου και τον δίκασαν και καταδίκασαν. ..θεατρικότατα…Υπό το φως πλήρους δημοσιότητας.
Γιατί τέτοια δημοσιότητα;
Είναι απλό: Το τονίζουμε κάπου σε άλλες σελίδες του πονήματος αυτού: Οι δημοσιογράφοι,(και τα τραστ τους) έχουν τη δυνατότητα να καθορίζουν ποιες ειδήσεις θα βγουν στον αέρα και με ποιο τρόπο.
Αν λάβουμε υπόψη ότι τα Μ.Μ.Ε παγκοσμίως ελέγχονται από Εβραίους, τότε γίνεται κατανοητό πως … μια υπόθεση-ως ο ΄Αϊχμαν- εποχής του 1940… έτυχε τέτοιας εκπληκτικής προβολής την σήμερον!
Και σήμερον , όμως δικάζεται, ο Σαντάμ Χουσεϊν του Ιράκ! Σφαγέας κι αυτός; Ας το δεχτούμε. Πάντως ως δικαστηριακό ρεπορτάζ είναι υποτονισμένη η δίκη του. Σποραδικά έχουμε κάποια πληροφόρηση… Γιατί, τι συμβαίνει;
Τίποτε! Αρκεί να θυμηθούμε το … ελληνικό δικαστηριακό τραστ και κατ΄ επέκταση το διεθνές(εβραϊκό) τραστ των Μ.Μ.Ε. τα οποία συμπεριφέρονται… απαράλαχτα… με τους ίδιους κανόνες συνωμοσίας, αλχημείας, και αυθάδειας που διέπουν κάθε συνασπισμό ιδιωνύμων συμφερόντων.
Ο Σαντάμ Χουσεϊν… όπως και ο Μιλόσσεβιτς προόρισται… λόγω δημοσιογραφικών τραστ… να τελευτήσουν… αφανώς…Απλά κάποια μέρα θα δούμε μία τυπική είδηση που θα λέει…: « οι εν λόγω κύριοι καταδικάστηκαν»!
Ο Δικαστηριακός συντάκτης, ας προσμετρήσει τις ευθύνες του, το ανάστημα του. Μπαίνει η δεν μπαίνει στο τραστ . Και στις δυο εκδοχές θα ευτυχήσει!
Εξαρτάται βέβαια… πως εννοεί την ευτυχία του…
--Ο Γιοσάκης θα πάει στο πύρ…
--Ο Βαβύλης… στα Τάρταρα…
-- Ο Μητροπολίτης Αττικής με το ένα …δις περιουσία …(για τις ανάγκες της τελευταίας στιγμής προ θανάτου) θα χτυπάει ντέφτι…
--Ο Σαντάμ πάει για φούντο… λόγω δικαιοσύνης … Αμερικανικού Τύπου…
--Ο Μιλόσεβιτς… την έχει βαμέννη…έτσι επειδή το θέλουν οι καουμπόυδες…
--Οι πάσης φύσης ΄Αϊχμαν… θα προσάγονται σε δίκες στο κράτος –νταβατζή Ισραήλ!
--Και θα καταδιώκονται διάφορα υποκείμενα… στη Σερβία αγρίως… διότι διέπραξαν εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας….ενώ πάσχιζαν να προασπίσουν το σπίτι, την πατρίδα τους;
--Και δεν διαπράττουν εγκλήματα…κατά της ανθρωπότητας: ο Μπλερ , ο Μπούς; Κι άλλα τσογλάνια της φύσης!
Και τι κάνει ο δικαστηριακός συντάκτης;
Τα περνάει όλα αυτά ξώφαλτσα;
Θα το βουλώνει; Θα συμπεριφέρεται… ως υποτακτικός και όργανο ενός τραστ …πάσης φύσης σκοπιμοτήτων… εβραϊκων ή μη;
Ιδού η μαγεία , η ομορφιά του Δικαστηριακού ρεπορτάζ!
΄Οσοι πιστοί… προσέλθετε!.... εν δικαστηρίοις!
Κοινωνήσατε των αχράντων μυστηρίων του … που κάθε άλλο ΜΥΣΤΗΡΙΟ είναι το δικαστηριακό ρεπορτάζ. Απλά είναι ένα ακόμη ρεπορτάζ!
ΕΠΙΣΥΝΑΠΤΟΜΕΝΑ
ΤΥΠΙΚΑ-ΧΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ-ΚΛΑΣΣΙΚΑ
ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΡΕΠΟΡΤΑΖ!
Συνοδευτικό του παραπάνω θεωρητικού –περί δικαστηριακού ρεπορτάζ- είναι και η δίκη Ράνευ… που διεξήχθη στον Πειραιά το 1961. Αναφερόμαστε και πιο…πριν!
Σας τη δίνουμε… ως κλασσικό υπόδειγμα του πως γράφεται και δημοσιεύεται μια δίκη μικρή η μεγάλη. Η δίκη του Ράνευ ήταν μεγάλη και απασχόλησε τον ελληνικό Τύπου επί πολύν χρόνο..
Εκεί που πιθανόν να ενοχληθεί ο σπουδαστής, είναι η γλώσσα του δημοσιευομένου κειμένου-ρεπορτάζ. Είναι η καθαρεύουσα που τότε ο Τύπος χρησιμοποιούσε.
Δεν παίζει ουσιαστικό ρόλο… με τη σήμερα χρησιμοποιούμενη δημοτική. Αντίθετα η καθαρεύουσα… είναι πιο εκφραστική και σαφής.
Ο σημερινός ΄Ελλην δημοσιογράφος, οφείλει να κατέχει και την καθαρεύουσα… αν επιθυμεί να είναι ευστοχότερος!.. Για να μην πούμε πως οφείλει και την αρχαία ελληνική να γνωρίζει!
Παρακολουθείστε…Μελετείστε την όλη δομή του ρεπορτάζ. Σημειώστε ότι το θέμα εμφανίζεται πεντάστηλο στην 1η σελίδα με παραπομπή σε κάποια εσωτερική. Ναι πέντε στήλες (από τις 8) διαθέτει η εφημερίδα στη δίκη αυτή στην 1η σελίδα της… Μικρό δείγμα της σημασίας που δίδει για το θέμα.Παρατηρείστε ότι τα τυπογραφικά στοιχεία …είναι μικρούλικα…6/άρια τα λένε από τα 8/αρια και 10/άρια, και 12/άρια που ισχύουν πλέον σήμερα!
Ακόμη πρέπει να σταθείτε-μελετείστε- το πώς ο συγκεκριμένος δικαστηριακός ρεπόρτερ διαχειρίζεται την είδηση. Είναι αυστηρός στη διαχείρηση των αναγκαίων πληροφοριών, που πρέπει να προταχθούν, ενώ μετά σκιαγραφεί-σκιτσογραφεί- και το προεδρείο του δικαστηρίου και, τον εμφανιζόμενο ως δράστη… και τους δικηγόρους. κ.λ.π.
Το επιστρατευόμενο σε φωτοτυπία ΔΕΙΓΜΑ, -που είναι άρτιο δημοσιογραφικά- θα βοηθήσει ΟΛΟΥΣ στην πληρέστερη κατανόηση του δικαστηριακού ρεπορτάζ.
Θα μπορούσαμε να επιστρατεύσουμε πολλά τέτοια δημοσιευμένα παραδείγματα.
Μάταιο. Αυτό μόνο αρκεί!
Το δικαστηριακό ρεπορτάζ περί Ράνευ… τα περιλαμβάνει όλα.
Σε εσάς εναπόκειται η μελέτη του… και τα πρακτικά συμπεράσματα που θα αποκομήσετε!,
ΚΑΛΗ ΤΥΧΗ…
ΑΣΚΗΣΗ: Με βάση τα όσα έχεις διαβάσει πιο πάνω. Κάνε τα παρακάτω, όταν έχεις χρόνο και κέφι! Πήγαινε σε Δικαστήριο… Ψάξε… θα βρεις τη δική που σε τσιγκλίζει
Άκουσε μερικά αποσπάσματά της… Αν σε κεντρίζουν…κάτσε… Ακουσε τα όσα λέγονται… Κράτα τα σημαντικότερα που θεωρείς… Φύγε αμέσως αν τα βρίσκεις βαρετά… Στην άλλη πόρτα ίσως βρεις τον καλό άσσο! Πάντα θα τον βρίσκεις… Οι ανθρώπινες διενέξεις είναι τόσο σπαρταριστές κι ατέλιωτες….
Το δικαστηριακό ρεπορτάζ …ίσως είναι η πλέον θαυμαστή ιστορία της ανθρώπινης φυσιογνωμίας και ξεφτίλας, οδύνης….
Πήγαινε ΤΩΡΑ! Χάσε –που δεν θα χάσεις- 2-3 πολύτιμες ώρες από τη ζωή σου… Στο τέλος θα γίνεις σοφότερος…..σοφότερη!
Τελικά τι και πως θα το γράψεις το ρεπορτάζ; Μα το κεφάλαιο αυτό για το δικαστηριακό ρεπορτάζ τα καλύπτει όλα! Τι άλλο να σου δώσουμε;
Μασημένη τροφή;
Δύο ή τρεις απόπειρες αν κάνεις στο ρεπορτάζ ..το δικαστηριακό… φθάνουν για να το καταλάβεις…Το εμπεδώσεις!
Θα επανέλθουμε… μετά το πρώτο σου δικαστηριακό ρεπορτάζ…με ενδεχομένως πιο εξειδικευμένες παρατηρήσεις, αν και τα λέμε ΟΛΑ!
ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΗ... > Αυτά τα συνοδευτικά , κ.λ.π. οδηγίες που δίνουμε δεν αφορούν φυσικά τους αναγνώστες μας στο διαδίκτυο... αλλά τους σπουδαστές της Εταιρίας Δημοσιογραφικών
Μελετών.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου